Không nên tự ý đổi thuốc kháng sinh khác cho trẻ mà hãy đưa đến bác sĩ khám lại để được chẩn đoán và chỉ định thuốc phù hợp với tình trạng bệnh.
Con gái tôi được 7 tháng, nặng 7,1kg, cao 65cm. Cháu đang bị bệnh hô hấp trên nhưng uống thuốc mãi vẫn bị sụt sịt mũi và không bú được nên tôi định đổi thuốc. Cháu lại biếng ăn, mặc dù tôi đã xay cơm, thịt, rau thành cháo nhuyễn nhưng cháu cũng không chịu ăn. Xin bác sĩ tư vấn giúp tôi cách nào cho bé hết biếng ăn? – Lê Minh Châu (quận 7, TPHCM).
Ảnh minh họa.
BS Huỳnh Kim Chi
, Khoa Dinh dưỡng lâm sàng, Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM:
Trẻ hơn 7 tháng tuổi mà có cân nặng chiều cao vậy là trung bình. Chị không nên tự ý đổi thuốc kháng sinh khác cho trẻ mà hãy đưa đến bác sĩ khám lại để được chẩn đoán và chỉ định thuốc phù hợp với tình trạng bệnh nêu trên.
Ngoài việc dùng thuốc, chị nên vệ sinh mũi, làm thông thoáng mũi cho trẻ, nhất là trước khi trẻ bú và ngủ. Khi đó, trẻ sẽ bú tốt và ngủ ngon hơn. Chị không nên dùng máy xay sinh tố vì khó đảm bảo vệ sinh, thức ăn sẽ bị loãng và sau này trẻ sẽ khó tập nhai. Ở tháng tuổi này chỉ nên cho trẻ ăn bột đặc, sang 8 tháng thì có thể chuyển sang ăn cháo đặc.
Chị có thể làm nhuyễn thịt, cá, tôm, lá rau, bằng cách băm nhỏ, nấu chín (có thể tán qua rây) cho trẻ ăn. Tháng tuổi này trẻ cần ăn 2 bữa bột đặc, mỗi bữa khoảng lưng chén với đủ các nhóm thực phẩm (1 thìa canh thịt hay cá + 1 thìa canh lá rau hay bí + 1 thìa canh dầu hoặc mỡ) và 800ml sữa mỗi ngày. Cần cho trẻ tắm nắng trước 9 giờ sáng hoặc sau 4 – 5 giờ chiều mỗi ngày 20 – 30 phút.
Khi bầu bí, sẽ có rất nhiều thay đổi trong cơ thể bạn từ tâm lý đến sức khỏe, đặc biệt là chứng rối loạn ăn uống.
Rối loạn ăn uống trong thời gian mang thai có thể trở nên nghiêm trọng cho cả mẹ lẫn bé trong tương lai đấy.
Đây là một hiện tượng không còn xa lạ trong xã hội hiện nay, nhưng đối với thai phụ thì đây là vấn đề khá nguy hiểm. Lý do là vì những người mắc bệnh thường không nhận thức đúng về cân nặng và vóc dáng của mình.
Họ bị ám ảnh bởi số đo của người khác, từ đó thay đổi chế độ dinh dưỡng của mình theo hướng tiêu cực. Đương nhiên không cần bàn, đây cũng là những người ương bướng nhất quả đất vì họ chẳng bao giờ chịu lắng nghe lời khuyên của người khác.
Có hai dạng rối loạn ăn uống: chứng biếng ăn và háu ăn. Trong khi có khoảng 1/250 thai phụ không muốn thêm bất cứ thứ gì thì ngược lại, có 1/50 trường hợp lại muốn ăn tất cả những thứ mà họ có thể. Điều đó chứng tỏ rối loạn ăn uống vô cùng phổ biến và xuất hiện với mật độ ngày càng cao.Tuy nhiên, hậu quả của nó có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được chữa trị kịp thời.
Nếu thai phụ mắc chứng háu ăn thì thai phụ lẫn thai nhi phải chịu những tác động không ổn định
Chứng biếng ăn – không chỉ ở trẻ vị thành niên
Câu chuyện về một bà bầu chỉ 25kg, là nạn nhân của chứng biếng ăn trầm trọng ngay từ 12 tuổi với thời niên thiếu chỉ nặng 20kg. Sau 10 năm điều trị tích cực, cô đã đạt được 57kg.
Thế nhưng khi mang thai, nỗi sợ tăng ký lại trỗi dậy và cô gái này không ngừng bỏ ăn để giữ vóc dáng ban đầu của mình, cho dù bác sĩ và chồng cô đã khuyên nhủ hết mực. Hậu quả là cô phải nhập viện, cả hai mẹ con đều có nguy cơ tử vong rất cao.
Người ta phải lắp ống truyền đạm vào cơ thể thai phụ để duy trì sự sống cho cả hai. May mắn là thai nhi vẫn có thể ra đời, dù sớm hơn đến 10 tuần và người mẹ phải cải thiện tình trạng sức khỏe cho đến khi con được 14 tháng tuổi mới có thể chăm sóc.
Biếng ăn trong thai kỳ có thể dẫn tới vô số hậu quả không lường, như sinh non, sinh con thiếu cân, biến chứng khi sinh, tiền sản giật, phải mổ lấy thai. Nguy hiểm hơn, nó có thể dẫn tới tình trạng thai tăng trưởng chậm trong tử cung, mắc vấn đề hô hấp, chết non, thai phụ bị trầm cảm, mắc bệnh tiểu đường và sẩy thai.
Nhiều bà bầu không thể chấp nhận việc cơ thể tăng từ 10 – 12,5kg trong thai kỳ, tức phải nạp hơn 2.000 calorie/ngày. Điều này giống như một cơn ác mộng, bởi trước đó họ vốn đã sợ thức ăn.
Chứng háu ăn – không khác hơn là bao
Dù gọi là “chứng háu ăn” nhưng triệu chứng và hậu quả của nó cũng như căn bệnh trên. Những ai mắc chứng háu ăn sẽ “thả phanh” nhưng sau đó lại lên chế độ thải bỏ bằng cách móc họng nôn hết ra, uống thuốc xổ hay khiến bản thân bị bệnh.
Nói cho cùng, cơ thể thai phụ lẫn thai nhi vẫn chịu những tác động không ổn định nếu thai phụ mắc chứng háu ăn.
Cũng giống như chứng biếng ăn, thai phụ mắc chứng háu ăn có thể tử vong nếu không được điều trị cẩn thận. Không chỉ vậy, việc nôn thường xuyên còn dẫn đến nhiều vấn đề nguy hại khác cho sức khỏe và cân nặng không ổn định còn dẫn đến bệnh cao huyết áp.
Chị M. Hạnh (Quảng Bình), kể: “Hồi trẻ cứ mỗi khi căng thẳng là mình lại nốc một đống thức ăn vào người, không cần biết nửa đêm hay rạng sáng, rồi lại chạy vào nhà tắm nôn thốc nôn tháo. Lớn lên cứ tưởng mình đã khỏi bệnh, ngờ đầu khi mang thai thì chứng háu ăn lại tiếp tục tái phát.
Mình ăn vô tội vạ, sau đó lại sợ và thương con nhưng xấu hổ không dám kể cho ai nghe. Mỗi ngày mình móc họng cũng không dưới 5 lần. Sau đó mình lên cơn tăng xông phải nhập viện 2 tuần để tránh sinh non. Sau khi sinh mình cũng rất khó khăn để cho con bú…”.
Bảo vệ cả mẹ lẫn con
Nếu phát hiện mình đang bị rối loạn ăn uống, hãy tìm mọi cách vượt qua nó để đảm bảo sức khỏe và sự an toàn cho cả hai mẹ con bạn. Phần lớn những thai phụ trải qua rối loạn ăn uống đều có được những đứa bé vô cùng khỏe mạnh.
Đó là do họ vẫn duy trì cân nặng của mình một cách khoa học. Hay nói cách khác, tâm lý chính là rào cản lớn nhất để vượt qua rắc rối này.
– Lên lịch khám thường xuyên và bày tỏ khó khăn về ăn uống của mình cho bác sĩ.
– Quyết tâm để lên cân vì sức khỏe của bạn và con.
– Loại bỏ thức ăn gây hại, hướng tới những bữa ăn cân bằng với đầy đủ chất dinh dưỡng.
– Tìm một nhà dinh dưỡng để hướng dẫn chế độ ăn tốt hơn.
– Cố quên đi mong muốn nôn hết thức ăn.
– Đăng ký biện pháp trị liệu cho chứng rối loạn ăn uống.
– Sau thai kỳ, tiếp tục nhờ chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ… để cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần, từ đó bạn mới vượt qua cơn trầm cảm sau sinh cũng như có đủ sức khỏe để cho con bú.
Bạn có đang rối loạn ăn uống?
Bạn có thể mắc bệnh nếu bạn:
– Trở nên quá cầu toàn và thường hụt hẫng khi không đạt được thứ mình muốn. Khi đó, bạn cảm thấy ăn là điều duy nhất mình có thể làm chủ được.
– Đôi lúc bạn chỉ nghĩ về đồ ăn.
– Cực kỳ nhạy cảm về cân nặng. Sợ bị béo phì, kể cả khi mọi người bảo bạn ốm.
– Lên danh sách những thức ăn cấm, càng lúc càng ăn ít.
– Tập thể dục quá sức, thông thường bạn sẽ không cho mọi người biết vì sợ họ ngăn cản.
(Webtretho) Con biếng ăn, còi xương, suy dinh dưỡng làm cho các bà mẹ rất mệt mỏi. Và khao khát tìm ra phương cách để giúp con vượt qua thời kỳ này đã làm không ít mẹ tự tìm đến nhiều phương pháp ngoại phương ngoài các hướng dẫn của bác sĩ. Cao ngựa bạch cũng được cho là bài thuốc hiệu nghiệm. Thực hư ra sao, hãy cùng tìm hiểu nhé!
Ảnh: Getty images
“Cao xương ngựa bạch có thể dùng cho trẻ nhỏ. Cháu nhà chị mình ăn có 2 lạng mà xương cứng cáp hơn, còn nhà mình thì mẹ nó quên suốt, lúc nào cũng bị ông ngoại (ông nấu cao mà) hỏi luôn có cho con ăn không? Mình thì thỉnh thoảng mở tủ lạnh con nhỏ nó lấy ăn như kẹo ấy. Tốt mà.”
“Tốt nhất đi mua ngựa về tự nấu cao nhé (tránh mua phải hàng giả). Trăm nghe không bằng mắt thấy, tốt nhất là đi mua kiếm con ngựa về xẻ lấy thịt ăn, còn lại xương cho vào nấu cao, thế là yên tâm nhất. Ba mình thường làm như thế, mỗi năm đặt hàng 1 chú về, chăn thả vài ngày rồi nhờ bà con chòm xóm qua phụ nấu cao, vào mùa đông thì mới nấu được. Còn về ngựa bạch hay không thì không quan trọng với các bé. Ngựa bạch là để chữa bệnh, các bé có bệnh gì đâu mà cần ngựa bạch, thế nên các bé cứ ăn uống đủ chất là được. Bé nào còi xương, biếng ăn thì mới cần dùng, mà chỉ cần cao xương ngựa thường là được thôi. Về Hà Nội làm thấy nhiều người mua phải cao ngựa giả quá, nguy hiểm cho các bé lắm, nên các ông bố bà mẹ hãy cẩn thận.”
“Sợ quá, được đứa con quý hơn vàng mà các mẹ cũng dám cho ăn linh tinh thế này. Biết nguồn gốc, nhà tự nấu, của người quen thì còn được. Các mẹ dám mua qua lời quảng cáo của người bán thì em cũng đến chịu các mẹ. Là em, thì không bao giờ em cho vào mồm con bất cứ cái gì có nguồn gốc xuất xứ không đảm bảo, nhất là trong giai đoạn hàng Trung Quốc tràn ngập cả nước như thế này. Cái gì nó cũng làm giả được, cái mình nhìn hàng ngày nó cũng làm giả được, huống hồ là cao ngựa chẳng mấy ai có kinh nghiệm để kiểm tra.”
Và còn khá nhiều ý kiến khác, bạn có thể cùng bình luận tại đây.
Những lo lắng khi chăm con luôn luôn làm các mẹ đau đầu. Dưới đây là 3 vấn đề các mẹ hay thắc mắc nhất trong quá trình chăm con.
1. Bé uống nhiều sữa mà vẫn không tăng cân, nguyên nhân vì đâu?
Nếu bé đã ăn đủ khẩu phần theo khuyến cáo mà vẫn không tăng cân thì cha mẹ nên xem xét lại các yếu tố sau:
– Lượng sữa bé ăn hàng ngày đã đủ chưa? Mẹ cho ăn hay người khác cho bé ăn rồi báo cáo lại? Vì có thể việc đo lường lượng sữa không được chính xác.
– Sữa được pha phải đúng với hướng dẫn của nhà sản xuất, không dùng nước rau, nước khoáng hay nước cháo để pha sữa cho con vì nó sẽ làm thay đổi thành phần của sữa khiến bé khó hấp thu hơn.
– Thiếu vitamin D cũng là một trong những lý do khiến bé khó hấp thu các dưỡng chất dinh dưỡng khác từ sữa, đặc biệt là canxi. Vì vậy mẹ nên cho bé phơi nắng ít nhất 15 phút mỗi ngày. Nếu không có điều kiện cho con tắm nắng, mẹ có thể bổ sung vitamin D3 cho con qua đường uống theo chỉ định của bác sĩ.
– Nếu bé bị bệnh lý nhiễm khuẩn như: loạn khuẩn, nấm đường ruột… thì cũng khó tăng cân. Trong trường hợp này mẹ nên làm xét nghiệm phân cho bé để phát hiện bệnh và chữa trị kịp thời.
2. Bé quá biếng ăn, mẹ phải làm gì?
Bé biếng ăn hầu hết là do người lớn. Có thể các mẹ khó chấp nhận điều này nhưng đó là sự thật. Vì vậy nếu chẳng may bé nhà bạn biếng ăn thì bạn cũng đừng cố đè bé ra mà đút thức ăn vào miệng vì càng làm vậy thì tình trạng biếng ăn càng nặng. Không những thế, việc ép trẻ ăn lại còn ảnh hưởng tới sự phát triển tâm lý của trẻ. Để trẻ hết biếng ăn, mẹ nên điều chỉnh theo những gợi ý sau:
– Hãy để cho trẻ ăn theo nhu cầu, tuyệt đối không nên ép con ăn.
– Mỗi bữa ăn chỉ nên kéo dài đúng 30 phút. Hết 30 phút, bạn ngưng bữa ăn dù bé không ăn được muỗng nào. Đừng xót con nhé!
– Lúc cho con ăn, mẹ hãy nói chuyện với bé. Nếu bé khóc, nhè, phun… mẹ đừng mắng mỏ hay cáu giận mà hãy lau sạch miệng cho con rồi cho ăn tiếp. Tuyệt đối không hù họa, không cho xem tivi hay chơi đồ chơi để “làm mồi”.
– Theo bác sĩ Lê Thị Hải (Viện Dinh dưỡng quốc gia), nếu áp dụng tất cả những cách trên một thời gian dài mà bé vẫn biếng ăn, mẹ có thể mạnh tay hơn bằng cách cho bé nhịn đi một vài bữa. Áp dụng cách này mẹ phải chấp nhận bé sẽ sụt cân một thời gian đầu. Nhưng yên tâm, đây là cách mạnh tay nhưng khá hiệu quả.
3. Nấu cháo cho bé ăn cả ngày rồi để vào bình giữ nhiệt có làm mất chất của cháo hay không?
Về nguyên tắc khi con ăn dặm, các mẹ nên nấu một nồi cháo trắng để cho bé ăn cả ngày. Đến bữa mẹ lấy cháo và thêm thịt, hoặc cá, tôm và rau cho bé ăn để đổi bữa cho con.
Trong trường hợp mẹ quá bận phải nấu cháo và thức ăn sẵn cho bé thì nên bảo quản bằng cách để tủ lạnh và hâm lại khi ăn, không nên bảo quản cháo bằng bình giữ nhiệt. Vì nhiệt độ của thức ăn trong bình giữ nhiệt vẫn sẽ giảm, chỉ có điều là giảm chậm hơn so với khi để ở bên ngoài. Và về nguyên tắc thì khi nhiệt độ của thức ăn giảm xuống dưới 60 độ C thì vi khuẩn sẽ bắt đầu phát triển mạnh trở lại và vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ không còn đảm bảo nữa.
Khi bảo quản thức ăn cho bé bằng tủ lạnh, mẹ nên lưu ý những điều sau:
– Một là là thời gian từ khi thực phẩm được nấu chín đến khi cho vào tủ lạnh không được quá dài, tốt nhất là dưới 2 giờ vì nếu để ở bên ngoài thì sau 2 giờ kể từ khi được nấu chín, thực phẩm sẽ không còn an toàn nữa.
– Hai là nhiệt độ của tủ lạnh phải đạt khoảng 5 độ C trở xuống và khi hâm lại thì phải hâm đến 75 độ C trở lên và thực phẩm phải nóng đều và không hâm nóng quá 2 lần vì thức ăn sẽ bị mất chất.
Chào bác sĩ. Bé nhà em lúc sinh có 2,5kg, hiện nay bé được 6 tháng 10 ngày, cân nặng 6kg, chiều cao 66cm. Bé bú hoàn toàn sữa mẹ, bé không chịu bú sữa ngoài (mặc dù tập cho bé bú bình hoặc đút sữa).
Lúc bé được 4,5 tháng, em tập cho bé ăn bột, 1 ngày 1 bữa bột ngọt pha loãng, 1 bữa bé ăn khoảng 1/2 chén nhỏ (khoảng 40ml). Khi bé được 6 tháng, em chuyển qua cho bé ăn cháo xay, 1 ngày ăn 2 bữa, mỗi bữa bé ăn 1 chén nhỏ (khoảng 80ml), em hầm xương + cà rốt rồi lấy nước nấu cháo cho bé. Em cũng cho bé ăn thêm thịt bò, thịt heo, thịt bồ câu, đậu đỏ, khoai tây, bí đỏ, rau muống, em xay nhuyễn với cháo cho bé ăn. Hàng ngày, em cho bé uống 5-10ml nước cam.
Hiện nay, bé đang mọc răng, em cũng đang tập cho bé uống sữa ngoài, 1 ngày bé uống 2 lần, mỗi lần bé chỉ uống 30-40ml là không uống nữa. Bé vẫn bú sữa mẹ đều.
Nhờ bác sĩ tư vấn giúp em, với chiều cao và cân nặng như vậy bé có bị suy dinh dưỡng không? Chế độ ăn cho bé như vậy có phù hợp không?
Rất mong nhận được sự tư vấn của bác sĩ để em có thể chăm sóc bé tốt hơn. Em chân thành cám ơn bác sĩ.
(Phuong Thao – pthaonguyen…@gmail.com)
Ảnh minh họa.
Trả lời:
Bạn không nói rõ bé là trai hay gái, nếu là bé trai thì ở tuổi này bé phải đạt 8,3kg và cao 69,2cm, còn là bé gái thì phải đạt 7,3 kg và cao 65,7cm. Như vậy nếu con bạn là trai thì cháu đã bị suy dinh dưỡng còn là bé gái thì cũng bị đe doạ suy dinh dưỡng (ngưỡng suy dinh dưỡng ở bé gái lứa tuổi này là 5,7kg, bé trai là 6,7kg).
Nguyên nhân do cháu sinh ra nhẹ cân, và ăn ít quá. Ở tuổi này bé cần ăn 3 bữa bột hoặc cháo xay và 500 – 600ml sữa/ngày nếu mẹ không có sữa, còn bú sữa mẹ cũng cần thêm 200 – 300ml/ngày. Ngoài ra còn cho bé ăn thêm sữa chua, váng sữa, quả chín sau các bữa ăn chính.
Nước quả ở tuổi này bé phải uống 30 – 50ml /bữa ngày 2 – 3 bữa, bạn đang cho bé ăn quá ít.
Trường hợp bé vẫn biếng ăn thì nên cho cháu đi khám tư vấn dinh dưỡng để xem có thiếu các vi chất dinh dưỡng hay không, ngoài ra có thể bổ sung thêm men tiêu hoá giúp cháu ăn ngon miệng và tiêu hoá tốt hơn.
Tuy nhiên, việc bổ sung men tiêu hóa nào và ra sao thì cần có sự thăm khám trực tiếp của bác sĩ.
Vài tuần nay, em gặp phải một vấn đề sức khỏe khá kỳ quặc. Đó là em bị khô miệng trong khi ăn nhưng những lúc còn lại thì nước bọt lại tiết ra rất nhiều, thấy rõ nhất là khi ngủ dậy, nước bọt thấm ướt đẫm hết cả gối. Tình trạng này khiến em ăn uống mất ngon và gặp nhiều bất tiện trong sinh hoạt. Mong bác sĩ giải đáp giúp liệu em đang bị bệnh gì và cách chữa trị ra sao ạ? Em xin cảm ơn!
(hoahuo…@gmail.com)
Chào em,
Theo những gì em mô tả trong thư thì bác sĩ Mèo nghĩ nhiều khả năng là em đã mắc phải hội chứng rối loạn tiết nước bọt.
Nước bọt là chất lỏng khá đậm đặc, không màu, hơi đục có trong miệng. Chúng được sản xuất từ các tế bào ở mặt trong của môi, vòm miệng, đặc biệt là từ 3 tuyến nước bọt chính: tuyến dưới lưỡi, tuyến gần xương hàm và tuyến hai bên má.
Nước bọt của mỗi tuyến có thành phần hơi khác nhau, nhưng nhìn chung chứa 98% là nước, phần còn lại là chất nhờn mucous, các chất khoáng calci, natri, kali, bicarbonate, phosphate, men amylase, lipase và vài chất kháng vi khuẩn. Nó có vai trò:
– Làm nhuyễn dính thức ăn để quyện lại thành một cục mềm, nhờ đó lưỡi có thể dễ dàng đẩy nuốt qua thực quản xuống dạ dày.
– Giúp chuyển thức ăn cứng khô thành lỏng nhuyễn để lưỡi có thể nếm hương vị của thức ăn.
– Các men tiêu hóa của nước bọt như amylase có tác dụng biến đổi tinh bột ra đường maltose; men lipase giúp tiêu hóa chất béo.
– Giữ vệ sinh răng miệng: Thông thường, trong miệng có nhiều loại vi khuẩn. Chúng sống nhờ thức ăn sót lại và tạo ra một số chất axít ăn mòn men răng. Nước bọt làm trung hòa các axít này, đồng thời rửa sạch thức ăn dính ở miệng, ngăn chặn quá trình hư hại răng.
Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn tiết nước bọt. Cụ thể:
– Giảm tiết: có tật hay ngáy hoặc thói quen há miệng khi ngủ; dùng hóa trị, xạ trị gây giảm sản xuất nước bọt; một số bệnh như tiểu đường, bệnh của tuyến nước bọt, hội chứng Sjogren là bệnh tự miễn trong đó có sự hủy hoại tuyến nước mắt và nước bọt gây khô miệng và mắt khô.
– Tăng tiết: tổn thương dây thần kinh điều khiển tuyến nước bọt; bị bệnh nghẹt mũi; bị chứng trào ngược dạ dày thực quản; bị căng thẳng thần kinh; tác dụng phụ của các loại thuốc chống dị ứng, hạ huyết áp, lợi tiểu…
Muốn điều trị bệnh, bác sĩ Mèo khuyên em trước tiên cần phải đến bệnh viện chuyên khoa khám trực tiếp để xác định rõ nguyên nhân mới có thể nhận được chỉ định chính xác và thích hợp.
Ngoài ra, em cũng nên thực hiện các biện pháp sau để cải thiện tình trạng bệnh:
– Thường xuyên uống nước (uống từng ngụm nhỏ).
– Nhai kẹo cao su hoặc kẹo không đường để nhờ động tác nhai này giúp tiết ra nhiều nước bọt, khiến nước bọt từ các tuyến lưu chuyển, hòa hợp với nhau.
– Hạn chế ăn các loại thực phẩm dính, nhiều đường, quá mặn hoặc quá cay.
– Tránh thức khuya và hoạt động trí não áp lực cao gây căng thẳng.
– Đánh răng ngay sau mỗi bữa ăn để vi khuẩn không có cơ hội làm lên men thức ăn thừa tạo ra axít làm hại men răng.
Bạn đang lo lắng về trọng lượng của con và muốn tạo cho con thói quen ăn uống lành mạnh? Hãy làm theo 10 lời khuyên dưới đây nhé!
1. Quan tâm đến trọng lượng của con
Hiện tại con đang phát triển bình thường, trọng lượng cơ thể ổn định nhưng điều đó không có nghĩa bạn có thể lơ là. Hãy kiểm soát những bữa ăn phụ và bánh, kẹo mà con ăn hàng ngày.
2. Quan tâm đến các bữa ăn của con
Bạn cần kiểm soát chặt chẽ xem con ăn những gì trong các bữa ăn để biết lượng thực phẩm mà con tiêu thụ hàng ngày. Chính điều đó sẽ giúp bạn kiểm soát tốt trọng lượng của con.
Các mẹ cũng nên lưu ý không nên để con vừa ăn vừa xem tivi. Những quảng cáo trên tivi sẽ cung cấp cho con thông tin về các món ăn nhanh không tốt cho sức khỏe và trọng lượng. Mặt khác, ngồi trước màn hình tivi nhiều con bạn sẽ trở nên thụ động, ít chịu vận động và nguy cơ tăng cân sẽ cao hơn. Vừa ăn vừa xem tivi cũng rất có hại cho sức khỏe của trẻ vì vậy bạn không nên mở tivi trong bữa ăn.
3. Cho con ăn đủ 4 bữa/ngày
3 bữa chính và một bữa phụ/ngày là thực đơn lý tưởng cho con. Chính bạn phải là người định ra giờ ăn cụ thể cho con đảm bảo giờ giấc khoa học và cung cấp đủ chất cho con phát triển. Tuy nhiên, ngoài 4 bữa ăn này, bạn hạn chế cho con ăn vặt.
Ảnh minh họa.
4. Hạn chế cho con ăn đồ ngọt
Để xa tầm tay của con các loại bánh kẹo, đồ ngọt, sô-cô-la, … bởi đây là những thức ăn rất dễ tăng cân.
5. Không để con mang thức ăn ra khỏi bàn ăn
Bàn ăn là nơi mọi người sum họp, chuyện trò và bạn có thể kiểm soát được chế độ ăn của con vì vậy đừng bao giờ cho con bê thức ăn ra chỗ khác vì như thế không những sẽ tạo thói quen xấu mà bạn còn không thể kiểm soát được số lượng thực phẩm con ăn vào.
6. Cho con ăn nhiều rau
Bạn không nên chiều theo ý thích của con, chỉ ăn thịt hay bánh mà phải bổ sung rau vào các bữa ăn. Hãy đảm bảo cho con ăn đa dạng các loại thực phẩm đặc biệt là rau và trái cây.
7. Nấu những món ăn nhiều màu sắc
Với những trẻ biếng ăn thì việc thu hút sự chú ý của trẻ với bữa ăn là điều cần thiết. Bạn hãy nấu những món ăn có nhiều màu sắc như màu đỏ của cà chua, màu xanh của rau, … để kích thích sự thèm ăn của con.
8. Đưa cho con những ví dụ để ăn ngon
Trẻ từ 2 – 5 tuổi rất thích bắt chước và ganh đua vì vậy bạn có thể kể rằng bạn A, bạn B ăn giỏi như thế nào, chắc chắn sẽ hiệu quả với con bạn.
9. Cho con hiểu tầm quan trọng của thức ăn
Đừng nói với con rằng con hơi mập mà hãy nói rằng con phải ăn những loại thực phẩm nào để xinh hơn, dễ thương hơn. Bạn hãy giấu những loại thức ăn nhanh, chứa nhiều mỡ và chọn các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe của con.
Nhà tâm lý lâm sàng Trần Thị Hồng Nhi, bệnh viện FV, chia sẻ bí quyết hiểu tâm lý trẻ theo từng giai đoạn để giúp trẻ ăn ngon
Làm thế nào để trẻ ăn ngon – ăn vui?
“Khá nhiều bé có biểu đồ phát triển cân nặng và chiều cao hoàn toàn bình thường nhưng vẫn được cha mẹ đưa đi khám dinh dưỡng và khám tâm lý thường xuyên vì cho rằng bé mắc chứng lười ăn hay bị suy dinh dưỡng. Vậy là phụ huynh có ‘bệnh’ chứ không phải trẻ!” – Nhà tâm lý lâm sàng Trần Thị Hồng Nhi chia sẻ một cái nhìn mới về việc kết hợp liệu pháp tâm lý trong điều trị chứng biếng ăn ở trẻ nhỏ tại Bệnh viên FV.
Chuyện ăn của cha mẹ ảnh hưởng tới con thế nào?
Có một thực tế là nhiều cha mẹ chỉ tầm thước nhưng cứ mong con cao bằng hoặc cao hơn các bạn cùng lứa nên dẫn trẻ đi khám dinh dưỡng liên tục (dù rằng chỉ số chiều cao của trẻ hoàn toàn bình thường). Đó là “bệnh” của cha mẹ. Có cha mẹ thì lại tổ chức bữa ăn cho trẻ dựa trên những trải nghiệm ăn uống của chính mình, cứ ép con ăn món ăn mình thích. Chuyên gia Hồng Nhi, bệnh viện FV, nhấn mạnh: “Thức ăn cung cấp dưỡng chất để trẻ lớn lên, và thức ăn cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển tâm lý và vai trò xã hội của trẻ. Cha mẹ rất nên can thiệp và giúp trẻ xây dựng thái độ tích cực với ăn uống. Tuy nhiên, trước hết, cần xác định những vấn đề trẻ gặp phải trong ăn uống là vấn đề của trẻ hay của chính phụ huynh.”
Bác sĩ Hồng Nhi khoa tâm lý lâm sàn bệnh viện FV (Pháp Việt) (Ảnh do bệnh viện FV cung cấp)
Rất ít trẻ ăn đúng như những gì cha mẹ muốn. Về cơ bản, trẻ từ 1 – 3 tuổi không hiểu khái niệm thức ăn tốt như người lớn. Trẻ có thể “phiên dịch” đồ ăn tốt là đồ ăn mẹ của bạn hàng xóm nấu và đang đút cho bạn ấy ăn. Trẻ cũng không phân biệt được cảm giác no đói mà thường ăn theo “tình cảm” nhiều hơn, như ăn nhiều hơn khi đua với bạn, hoặc không ăn vì không thích màu sắc… Phản ứng của trẻ với các bữa ăn và các loại thực phẩm cũng thay đổi theo từng giai đoạn, nhưng đều có điểm chung là chúng đều muốn ăn uống tự do, chán ăn cơm nhưng lại thích ăn gà rán, khoai tây chiên và kẹo…
Khi nào nên cho trẻ gặp khó khăn trong ăn uống gặp chuyên gia tâm lý
• Khi trẻ không đạt chuẩn về chiều cao, cân nặng, trẻ ăn quá lâu, quấy khóc nhiều, quậy phá nhiều khi đến giờ ăn.
• Khi không khí bữa ăn quá nặng nề và cha mẹ cảm thấy hoàn toàn bất lực với chứng biếng ăn ở trẻ.
Có nên cho trẻ ăn theo ý mình?
Ăn uống không chỉ là đơn thuần cho thức ăn vào miệng. Có thể thấy ở trẻ nhỏ, ăn uống và tình cảm không tách rời, và nguyên nhân của việc ăn uống khó khăn của trẻ đôi khi là do những vấn đề về mặt tình cảm, tâm lý.
Vậy trong “cuộc chiến” tại bàn ăn, đâu là quyền bính của cha mẹ để giúp trẻ “ăn ngon”, đâu là giới hạn sự tự do của trẻ để trẻ “ăn vui”? Nhà tâm lý lâm sàng Hồng Nhi giới thiệu một vài tư vấn riêng đang áp dụng tại Bệnh viện FV:
– Cha mẹ quyết định trẻ ăn gì (chọn những món có giá trị dinh dưỡng cho trẻ), còn trẻ sẽ tự quyết ăn bao nhiêu.
– Cha mẹ chuẩn bị một thực đơn duy nhất cho cả nhà trong mỗi bữa ăn (khi trẻ đã đủ tuổi ngồi ăn chung với người lớn). Điều này sẽ giúp trẻ hiểu rằng gia đình, và sau này là xã hội có những quy tắc, quy định và trẻ cần tôn trọng những giá trị này. Tuy nhiên, đối với những món trẻ cương quyết không ăn, cha mẹ có thể đề nghị trẻ nếm thử 1 miếng, nếu vẫn không thích thì có quyền không ăn món đó.
Bác sĩ Hồng Nhi đang tư vấn cho một thai phụ về tâm lý trẻ theo từng giai đoạn để giúp trẻ ăn ngon (Ảnh do bệnh viện FV cung cấp)
Ngoài ra, để xây dựng thái độ tích cực với việc ăn uống và giúp trẻ “ăn vui”, chuyên gia Hồng Nhi bệnh viện FV khuyên cha mẹ nên:
– Cho trẻ đi chợ, cùng tìm hiểu các loại thực phẩm và cùng nấu nướng: trẻ sẽ thích thú khi khám phá một con cá đang bơi khác với đĩa cá đã chế biến thế nào…
– Giúp con đánh thức khẩu vị: khuyến khích trẻ nếm và mô tả đồ ăn bằng giác quan (nhìn thấy đẹp, sờ thấy mềm, ngửi thấy thơm, nếm thấy ngọt…); không nên để con dùng từ “Thích” hay “Không thích” khi mô tả về một món ăn mới.
– Duy trì bữa cơm gia đình đầm ấm và nhẹ nhàng bằng các “trò chơi”: ví dụ đố bé đoán xem nhai món này sẽ xảy ra điều gì trong miệng, hoặc đố bé tìm được hạt của quả nho trong miệng…
Cha mẹ đặc biệt cần tránh dùng món ăn này làm phần thưởng cho món ăn khác, chẳng hạn hứa với bé ăn hết chén cơm sẽ thưởng đùi gà rán, điều này sẽ càng làm trẻ hiểu sai khái niệm “đồ ăn tốt”. Tránh “ăn cho mẹ vui”, “ăn rồi mẹ thương” vì trẻ sẽ nhầm lẫn cảm giác muốn ăn và muốn được cưng nựng.
“Không có em bé hoàn hảo như trong quảng cáo, và trẻ ăn ngon ăn vui không có nghĩa là phải ăn nhiều, ăn cho cả bố mẹ,” chuyên gia Hồng Nhi bệnh viện FVtổng kết về phương pháp của mình.
Nhà Tâm lý lâm sàng Trần Thị Hồng Nhi tốt nghiệp chuyên ngành Tâm lý lâm sàng và bệnh lý tại trường Đại Học Bretagne Occidentale, Pháp vào năm 2008. Hiện cô là nhà chuyên môn phụ trách toàn bộ các ca tâm lý lâm sàng tại Bệnh viện FV, đồng thời là giảng viên tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và Đại học Quốc tế, thuộc khối Đại học Quốc Gia.
Theo bác sĩ Hải, với các mẹ lười bú sữa, các mẹ có thể trộn sữa vào các bữa cháo cho bé. Các trộn cụ thể như sau.
Chào bác sĩ, xin chị tư vấn giúp em. Con em được 8 tháng tuổi, bé nặng 7.5kg và cao 70cm. Bé rất lười ăn sữa và ăn cháo. Hiện em có nấu cháo cho bé ăn bao gồm các thành phần như cá, tôm, cua, bò với rau xanh (mồng tơi, muống, cải thìa, cải ngọt, khoai lang và cà rốt).
Một ngày em cho ăn 5 bữa nhỏ, bé chỉ uống sữa ngoài khoảng 100ml đến 150ml mà thôi, tối bé ăn sữa mẹ.
Bé nhà em ra mồ hôi đêm rất nhiều, ngủ không ngon giấc, bé chưa mọc răng nào cả, thóp đầu bé trỏm xuống và trán hơi nhô một tí. Mong bác sĩ tư vấn giúp em các vấn đề như sau:
– Bé như vậy có bị suy dinh dưỡng không ạ?
– Bé có bị bệnh còi xương không?
– Bác giúp em chế độ ăn của bé như thế nào là hợp lý?
– Cách để cho bé ăn nhiều và chịu bú bình?
– Làm cách nào để chăm bé tốt hơn (hiện bé ở nhà với bà).
Không biết bé là trai hay gái, nếu là bé gái thì cân nặng chiều cao như vậy là bình thường, còn là bé trai hơi nhẹ cân một chút nhưng cũng cũng chưa bị suy dinh dưỡng.
Muốn biết cháu có bị còi xương hay không em phải cho cháu đi khám bác sĩ, cần thiết thì phải làm xét nghiệm máu. Nhưng theo các dấu hiệu em mô tả có khả năng cháu bị còi xương, vì bây giờ là mùa đông không có nắng các cháu bé thường hay mắc bệnh còi xương lắm. Còi xương cũng là nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ.
Chế độ ăn của cháu ở lứa tuổi này nên như sau:
– Ngày 3 bữa bột/ cháo
– Sữa: 500ml (cả sữa mẹ và sữa chua)
– Quả chín sau các bữa ăn.
Thành phần 1 bát cháo hoặc bột bao gồm: – Gạo tẻ: 20g, thịt (cá, tôm): 20 – 25g, dầu (mỡ): 5g, rau xanh: 20g.
Nếu cháu không chịu bú sữa bạn có thể trộn thêm sữa bột vào các bữa cháo mặn, khi cháo đã nguội ấm, mỗi bữa trộn 3 thìa trong hộp sữa, cho ăn thêm sữa chua 1 – 2 cốc /ngày.
Để cháu ăn ngon miệng hơn bạn nên cho con đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị bệnh còi xương, bổ sung thêm vi chất dinh dưỡng men tiêu hoá nếu cần thiết.
Biếng ăn ở trẻ luôn là một vấn đề khiến các ông bố, bà mẹ lo lắng, mặc dù hầu như bất kỳ đứa trẻ nào cũng trải qua tình trạng này. Trẻ biếng ăn thường có dấu hiệu nhận biết như: chỉ thích ăn một số thức ăn nhất định, chỉ thích ăn vặt, thời gian ăn thường kéo dài. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển về thể trạng cũng như trí tuệ của bé. Chính vì vậy, các bậc phụ huynh cần lưu ý có những phương pháp chăm sóc con một cách đúng đắn và khoa học để bé ăn ngon miệng hơn và giúp bé phát triển một cách toàn diện.
1. Đừng nên ép con ăn
Vì sợ con đói nên các bà mẹ thường “kè kè” chén cơm hay bột bên mình để cho bé ăn mà không biết rằng hành động này chỉ làm bé sợ ăn hơn, và vô hình trung dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ. Nhiều bé chưa kịp đói đã thấy mẹ cho ăn, lâu dần sẽ mất “phản xạ thèm ăn” như những đứa trẻ bình thường khác. Thật ra, chúng ta không nên quá lo lắng việc để con bị đói, vì khi bé đói thì tức khắc cơ thể sẽ “báo động” và bé sẽ tìm cách đòi mẹ cho ăn ngay lập tức.
2. Không để con mất tập trung trong bữa ăn
Trong thực tế, một số phụ huynh thường “dụ” con ăn bằng cách cho bé vừa chơi vừa ăn, vừa xem TV vừa ăn để bé có thể ăn nhiều hơn, nhưng thực sự đây là một việc không tốt cho sức khỏe. Bữa ăn của bé chỉ lên kéo dài 15 – 30 phút. Nếu cho bé ăn khi đang xem TV, hoặc chơi đồ chơi dễ khiến bé phân tâm, và việc không tập trung ăn uống cũng không có lợi cho hệ tiêu hóa của bé.
Bé chỉ thích ăn một số thức ăn nhất định, chỉ thích ăn vặt, thời gian ăn thường kéo dài (Ảnh được cung cấp bởi nhãn hàng Kiddy)
3. Đa dạng thực đơn dinh dưỡng cho con
Việc thay đổi khẩu vị thường xuyên sẽ giúp bé tò mò, hào hứng hơn khi đến bữa cơm. Thêm vào đó, đa dạng món ăn cũng giúp cho bé không bị thiếu chất. Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2000, trẻ em Việt Nam rất dễ bị thiếu các vitamin và khoáng chất, ví dụ như vitamin A, các axit béo cần thiết, DHA, Omega 3, 6, 9 cần thiết cho sự phát triển trí não… vì khẩu phần ăn uống không đa dạng, chế độ dinh dưỡng cho bé vẫn chưa được bảo đảm và đầu tư đúng mức.
Cá hồi là một thực phẩm rất giàu Omega -3 (Ảnh được cung cấp bởi nhãn hàng Kiddy)
4. Bổ sung thêm chất béo cho con
Chất béo là một trong những thành phần rất quan trọng và đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của một đứa trẻ. Ngoài việc giúp bé cảm thấy hợp khẩu vị, ăn ngon miệng hơn, chất béo còn chiếm đến 70-85% cấu tạo của não và dây thần kinh. Trẻ càng nhỏ, tổng lượng chất béo sử dụng càng cao, ví dụ trẻ sơ sinh cần đến 50% năng lượng từ chất béo, trẻ dưới 1 tuổi cần 40-50% và trẻ 1-2 tuổi cần 30-35%. Vì vậy để bổ sung chất béo đầy đủ cho con, mỗi ngày bạn nên thêm một thìa dầu ăn (5ml) vào chén bột, cơm, cháo để bé được cung cấp năng lượng và chất béo đầy đủ cho sự phát triển về thể chất và trí não. Dầu ăn dinh dưỡng dành cho trẻ em Kiddy là một lựa chọn hợp lý cho các ông bố bà mẹ vì dầu ăn dinh dưỡng Kiddy đươc đặc chế theo công thức khuyến nghị của Viện Y Khoa Hoa Kỳ, phù hợp cho trẻ em từ 6 tháng – 8 tuổi, cung cấp DHA tự nhiên từ dầu cá hồi nhập khẩu giúp trẻ thông minh và phát triển toàn diện. Trong 10ml dầu ăn dinh dưỡng Kiddy có chứa tối thiểu 100mg DHA.
Nhằm góp phần tạo thêm những sân chơi lành mạnh cho các bé và tạo điều kiện cho các bậc phụ huynh có cơ hội chia sẻ và bổ sung kiến thức chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ ở lứa tuổi mầm non, nhãn hàng dầu ăn dinh dưỡng cho trẻ em Kiddy đã phối hợp với các trường mầm non trên cả nước để tổ chức sự kiện “Bé cùng Kiddy vui khỏe đến trường”. Chương trình đã và đang triển khai tại các tỉnh và thành phố lớn như Hồ Chí Minh, Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Dương, Cần Thơ, Đồng Nai, Nha Trang, Hà nội, Quảng Ninh, Hải Phòng.
