Lưu trữ cho từ khóa: tế bào thần kinh

Hy vọng cho người bệnh run chân tay

Run là một vận động cơ không chủ ý của một hay nhiều phần cơ thể xảy ra khi không bị tác động của môi trường, cảm xúc được coi là bệnh và cần điều trị sớm để phục hồi khả năng vận động bình thường của cơ thể.

Nguyên nhân chính gây run là sự suy giảm chức năng (tiếp nhận, xử lý, dẫn truyền thông tin) của hệ thần kinh vận động – điều tiết hoạt động của cơ xương trong các bệnh Parkinson (thoái hóa tế bào nhân xám); hội chứng Parkinson (tổn thương tế bào thần kinh do chấn thương, đột quỵ não, viêm não, thuốc và một số bệnh); rối loạn thần kinh thực vật; run vô căn hoặc lão hóa, thoái hóa não ở người cao tuổi.

Việc điều trị chứng run hiện gặp nhiều khó khăn do khó chẩn đoán chính xác nguyên nhân, đồng thời không có thuốc đặc hiệu cho mọi chứng run. Có một số ít thuốc từ hóa dược đáp ứng với điều trị như các chất dẫn truyền thần kinh trong điều trị run do bệnh Parkinson, hội chứng Parkinson. Tuy nhiên, người bệnh phải sử dụng thuốc suốt đời và việc điều trị mới dừng ở triệu chứng. Nhiều nghiên cứu cho thấy acid alpha –lipoic, l-carnitin, magiê được sử dụng trong điều trị giúp tăng cường sự nuôi dưỡng, bảo vệ tế bào thần kinh sẽ giảm quá trình thoái hóa, lão hóa và tăng cường chất lượng hoạt động của hệ thần kinh, cho kết quả khả quan.

Quan điểm của y học cổ truyền về nguyên nhân gây nên chứng run là do ảnh hưởng của tuổi tác, do can huyết và thận âm bị suy yếu. Từ đó làm cho huyết kém không nuôi dưỡng được các khớp và các mạch máu gây nên co rút, co cứng, run giật. Vì thế các bài thuốc đông y sử dụng cho chứng run, rung giật không thể thiếu câu đằng, thiên ma để trị triệu chứng. Đồng thời sự có mặt của một số vị dược liệu như hà thủ ô đỏ, câu kì tử, đinh lăng, mẫu lệ, xà sàng tử, nhục thung dung giúp bồi bổ khí huyết, tăng cường sự nuôi dưỡng hệ thần kinh, để tác động vào một phần vào nguyên nhân sinh bệnh. Kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại trong điều trị chứng run để tận dụng tối đa lợi thế của hai phương pháp là xu hướng được nhiều thầy thuốc và người bệnh lựa chọn.

Sản phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc điều trị (Ảnh do nhãn hàng Vương Lão Kiện cung cấp)

Thực phẩm chức năng Vương Lão Kiện chứa các thảo dược câu đằng, thiên ma, hà thủ ô đỏ, câu kì tử, đinh lăng, mẫu lệ, xà sàng tử, nhục thung dung và các hoạt chất acid alpha -lipoic, l-carnitin, magiê. Đây là sự kết hợp hài hòa giữa y học cổ truyền và y học hiện đại với ưu điểm nổi bật là giúp giảm dần các chứng run do mọi nguyên nhân như: run do bệnh Parkinson, hội chứng Parkinson, run sau tai biến mạch não, run ở người cao tuổi, rối loạn thần kinh thực vật,… đồng thời giúp tăng cường sức khỏe toàn trạng và phục hồi khả năng vận động bình thường của cơ thể. Sản phẩm an toàn, thích hợp để sử dụng lâu dài. Đây là hy vọng mới cho những người không may mắc bệnh cũng như những người có nguy cơ cao bị chứng run.

Ds. Lê Việt Ánh

Tư vấn: 0906.268.403 – 04.3775.9866

Website: dongtay.net.vn

Tìm thấy các tế bào thần kinh gây ngứa

Các nhà khoa học thuộc trường Đại học Johns Hopkins, Mỹ đã tìm thấy các tế bào thần kinh gây ngứa, kết quả được công bố trên tạp chí Nature Neuroscience cho biết.

Ngứa mãn tính có thể xảy ra ở các bệnh ngoài da, đặc biệt là eczema (bệnh chàm bội nhiễm), cũng như trong các cơ quan nội tạng. Ngứa dẫn đến gãi để lại thương tích rồi cũng có thể nhiễm trùng và thành sẹo. Trầm trọng hơn ngứa khiến con người có thể mắc chứng mất ngủ và các rối loạn liên quan đến hệ thống thần kinh. Trong nhiều năm qua các nhà khoa học đã không thể xác định được cụ thể loại tế bào thần kinh nào kích thích cảm giác ngứa. Trước đây đã từng có lúc các chuyên gia cho rằng cảm giác “đau” và “ngứa” là xuất phát từ cùng một tế bào thần kinh nhưng vì chúng thuộc các bên khác nhau của não nên dẫn đến các cảm giác khác nhau.

tim-thay-cac-te-bao-than-kinh-gay-ngua

Nhóm nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu tế bào thần kinh MrgprA3 +. Chính đoạn cuối của các sợi thần kinh được phân bố dưới da đã cho phép các nhà khoa học khẳng định rằng MrgprA3 + có thể phản ứng với các kích thích ngứa. Để kiểm tra giả thuyết này, các nhà khoa học đã tạo ra những con chuột có sợi thần kinh có thể phát sáng khi cử động. Sau đó để chúng tiếp xúc với các chất kích thích khác nhau gây ra ngứa. Và trong trường hợp này chính MrgprA3 + đã khiến các sợi thần kinh trong con chuột phát sáng. Tiếp tục thử thí nghiệm với cảm giác “đau” thì kết luận chỉ ra rằng MrgprA3 + chỉ chịu trách nhiệm với phản ứng ngứa.

Phát hiện này cho phép tìm kiếm các loại thuốc đặc trị giúp giảm bớt tổn thương của các bệnh nhân bị bệnh vẩy nến, eczema và bệnh tiểu đường.

(Theo ANTĐ)

Nhận dạng được nhóm tế bào thần kinh điều hòa nhịp tim

 Một nghiên cứu đã nhận dạng được nhóm tế bào thần kinh ở não có chức năng điều hòa nhịp tim, hứa hẹn khả năng điều trị hiệu quả những căn bệnh tim mạch, theo Health 24.

Một nhóm các nhà nghiên cứu tại Viện Karolinsli (Thụy Điển) và các đồng nghiệp tại Đức và Hà Lan đã nhận dạng được một nhóm các tế bào thần kinh trong não mà trước nay chưa được biết đến.

Nhóm tế bào thần kinh này, còn được gọi là các nơ ron, điều hòa các chức năng tim mạch, chẳng hạn như nhịp tim hay huyết áp.

khoa-hoc
Tuyến giáp hoạt động quá mức hay suy giảm đều không tốt cho cơ thể –
Ảnh: Shutterstock

Nhóm nghiên cứu phát hiện rằng nhóm nơ ron này phát triển trong não với sự hỗ trợ của hormone tuyến giáp.

Tuyến giáp hoạt động không đúng chức năng sẽ sản sinh ra nhiều hormone tuyến giáp (tức tình trạng cường giáp) hoặc sản sinh quá ít hormone tuyến giáp (tức tình trạng suy giảm hoạt động của tuyến giáp).

Khi đó, các tế bào thần kinh sẽ bị ảnh hưởng. Điều này sẽ tác động đến chức năng của tim, gây nên những bệnh về tim mạch.

Dựa trên kết quả nghiên cứu ở chuột, nhóm nghiên cứu nhận thấy hormone tuyến giáp có thể ảnh hưởng trực tiếp lẫn gián tiếp đến tim.

Nhà nghiên cứu Jens Mittag, người đứng đầu cuộc nghiên cứu, đến từ Khoa Tế bào và Sinh học phân tử, Viện Karolinski (Thụy Điển), cho biết nếu có thể tìm được cách điều khiển các nơ ron này, chúng ta có thể điều trị được những bệnh về tim mạch.

Hiện tại, nhu cầu cấp bách nhất là nhận dạng và điều trị tình trạng suy giảm hoạt động tuyến giáp ở phụ nữ mang thai.

Ở phụ nữ mang thai, tình trạng hormone tuyến giáp được sản sinh quá ít sẽ ảnh hưởng đến sự sản sinh những tế bào thần kinh vừa được phát hiện trên ở thai nhi.

Nghiên cứu công bố trên Journal of Clinical Investigation.

(Theo Thanhnien)

Công dụng mới của nghệ tây

Các nhà khoa học Canada nhận thấy một thành phần quan trọng trong nghệ tây có khả năng bảo vệ các tế bào não không mắc các bệnh liên quan đến viêm thần kinh, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng.

Viêm là một nỗ lực bảo vệ của một sinh vật nhằm loại bỏ những tác nhân gây tổn hại như thể sinh bệnh, tế bào bị tổn thương hoặc các chất kích thích, và bắt đầu quá trình làm lành.

Ảnh: Shutterstock

Bệnh đa xơ cứng có đặc điểm là các tế bào thần kinh bị viêm mất đi lớp cách ly mang tính bảo vệ của mình, gọi là myelin.

Các triệu chứng có từ nhẹ đến nặng và gồm các rối loạn thị giác, co thắt cơ, mất cảm giác, cản trở nói chuyện, chóng mặt, trầm cảm…

Ông Chris Power thuộc ĐH Alberta và là trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi phát hiện một hợp chất trong nghệ tây, gọi là crocin, có tác dụng bảo vệ trong nuôi cấy tế bào não và các mô hình khác của bệnh đa xơ cứng. Nó ngăn ngừa sự tổn thương cho các tế bào tạo myelin trong não”.

“Nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò điều trị tiềm năng của chất crocin trong những bệnh liên quan đến viêm thần kinh mãn tính”, ông Power khẳng định.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên chuyên san The Journal of Immunology.

Meo.vn (Theo Thanhnien)

Mẹ bầu cho con não bộ hoàn hảo nhờ sữa ong chúa

Theo nhiều công trình khoa học thì trong sữa ong chúa có chứa nhiều dưỡng chất, nhất là các protein và axit amin rất cần thiết cho sự phát triển và hoàn thiện của não bộ.

Trong một tổ ong có khoảng 10000 – 15000 chú ong thợ và chỉ có một nàng ong chúa. Ngoài nhiệm vụ bảo vệ và giữ mát cho tổ ong, các chú ong thợ còn có chức năng tiết ra một loại dịch đặc biệt làm thức ăn cho ong chúa, loại dịch thể đó được gọi là sữa ong chúa. Không phải là thần dược nhưng sữa ong chúa có thể mang lại tác dụng rất thần kỳ. Phụ nữ mang thai ăn sữa ong chúa có thể giúp cho phát triển đại não thai nhi.


Theo kết quả nghiên cứu về đại não người và động vật đã chứng thực, tế bào chất xám thần kinh có quan hệ chặt chẽ với tư duy, trí nhớ, năng lực tính toán và phán đoán.

Tế bào chất xám thần kinh là do Protein đặc thù và nhiều loại axit amin cấu thành, nó có nguồn gốc chính ở chất Protein động vật. Trong sữa ong chúa có hàm lượng cao những Protein và axit amin đặc thù này.

Người ăn sữa ong chúa, có thể cung cấp cho tổ chức đại não những nguyên liệu quan trọng để tổng hợp thành tế bào chất xám thần kinh, đồng thời còn có thể cung cấp dinh dưỡng cho tế bào chất xám thần kinh, tăng số lượng tế bào chất xám thần kinh, do đó cũng góp phần nâng cao trí lực của thai nhi.

Phụ nữ sau khi mang thai cần phải hấp thu từ thức ăn đủ số lượng Protein ưu chất để đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi. Nhất là thai nhi 3 – 4 tháng, đang là thời kỳ tế bào thần kinh não bắt đầu hình thành và sinh sôi, rất cần chất dinh dưỡng.

Từ 6 tháng cho tới sắp sinh ra lại là thời kỳ tăng mạnh của tế bào thần kinh não, đồng thời tế bào thần kinh não phát triển có đặc điểm hoàn thành 1 lần, nên thai phụ có thể hấp thụ lượng sữa ong chúa vừa phải, khiến chất dinh dưỡng đó thông qua nhau vào trong cơ thể thai nhi, thì có thể xúc tiến sự sinh trưởng và phát triển của tổ chức tế bào não.

Sữa ong chúa bán trên thị trường có nhiều loại, có sữa ong chúa tươi, bột sữa ong chúa, viên bọc sữa ong chúa, nước sữa ong chúa…. Trong đó xét từ mức giữ tươi phẩm chất, mùi vị và nắm vững liều lượng với dạng viên bọc bột khô đông lạnh là tốt, uống 1 lần 1-2 viên (250mg/vien), ngày uống 2 lần.

Sữa ong chúa là loại dinh dưỡng cao cấp, rất tốt và bổ nhưng không phải dùng cho tất cả mọi người. Trong sữa ong chúa có những chất gây cản trở hoạt động của buồng tim, làm nở động mạch huyết quản, có tác dụng hạ huyết áp. Vì vậy mà những người huyết áp thấp không nên dùng. Và nên dùng theo chỉ dẫn của bác sỹ

Meo.vn (Theo Meyeucon)

Não người đã phát triển tới giới hạn?

Các nhà khoa học Đại học Cambridge (Anh) cho hay:Khả năng của bộ não người đã đạt tới giới hạn, các định luật vật lý học và sinh lý học không cho phép tăng được các hoạt động tư duy của con người nữa. Phải chăng sự thông minh của con người đã đến giới hạn?


Bộ não của con người không thể phát triển thêm được nữa?. Ảnh minh họa.

Trong quá trình nghiên cứu cấu tạo của bộ não người và nhu cầu năng lượng cần phải cung cấp cho nó, các nhà khoa học đã đi đến kết luận là quá trình tiến hóa khả năng trí tuệ của con người đã diễn ra vài triệu năm và nay đã đi đến giới hạn cuối cùng.

Giáo sư sinh học thần kinh Simon Loglin, trường Đại học Cambridge tuyên bố: “Chúng ta đã lên tới đỉnh trong sự phát triển của bộ não”. Não chỉ chiếm 2% trong lượng cơ thể mỗi người nhưng lại tiêu thụ khoảng 20% năng lượng.

Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi đã xác định được rằng, để tăng thêm những hoạt động trí tuệ, bộ não người cần được bổ sung một số năng lượng mà theo tính toán, cấu tạo cơ thể con người không cho phép”. Bất cứ sự tăng năng suất lao động trí óc nào cũng như khả năng trí tuệ nào cũng là một điều quá sức đối với cơ thể.

Một số người lập luận rằng, vẫn còn một cách khác nữa để vượt được khả năng hiện nay của bộ não là tăng cường những mối liên kết giữa các tế bào não. Thế nhưng muốn làm được điều đó thì phải cung cấp cho não một khoảng không gian lớn hơn, nói cách khác, phải tăng kích thước cho nó. Thế nhưng hộp sọ chẳng phải là cao su để co giãn một cách linh hoạt. Những vết gấp của não chứng tỏ chúng đã buộc phải tự giới hạn tối đa để có thể nằm gọn trong kích thước của đầu.

Cho nên não đã phát triển đến “đỉnh” và phải ngừng tiến hóa.

Từ những lập luận của mình, giáo sư Loglin đi đến một kết luận đáng buồn: “Con người không thể trở thành thông minh hơn được nữa. Thể chất không cho phép ta cứ muốn là được”.

Nhu cầu năng lượng đã quy định sẵn, não chỉ có thể xử lý một lượng các số liệu nhất định trong một giới hạn. Nạp thêm năng lượng thì cơ thể không cho phép.

Tuy từ lâu, ai cũng biết, ở những người thông minh, mạng tế bào thần kinh sở dĩ làm tốt hơn là bởi nó truyền các tín hiệu từ phần này sang phần khác của bộ não với tốc độ cực kỳ nhanh chóng. Để làm được điều đó càng khó khăn hơn.Đã thế, một số dự báo còn chứng minh một điều khá bi quan bộ não của chúng ta đang giảm kích thước.

Liệu những phát hiện trên đây của các nhà khoa học Anh có đồng nghĩa với mức độ thông minh của con người đã đến giới hạn?

Meo.vn (Theo Vietnamnet)

Đột quỵ – nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật

Tại VN, mỗi năm có 200.000 người bị đột quỵ mới và hơn 100.000 người trong số đó tử vong. Đột quỵ (hay tai biến mạch máu não) đứng thứ ba về nguyên nhân gây tử vong sau bệnh lý tim mạch, ung thư và dẫn đầu trong các nguyên nhân gây nên tàn tật.

Thông tin trên được Hội Phòng chống Tai biến mạch máu não VN công bố vào hôm nay (4.10), trong Hội nghị “Đột quỵ não – vấn đề toàn cầu” và phát động Ngày Đột quỵ Thế giới (29.10).

Hiện VN có 486.000 người bị mất sức lao động, tàn tật do đột quỵ.


Tập thể dục là một cách rèn luyện sức khỏe để phòng ngừa đột quỵ – Ảnh: Trí Quang

Theo Giáo sư – Tiến sĩ Lê Văn Thành, Chủ tịch Hội Phòng chống Tai biến mạch máu não VN, đột quỵ là tình trạng bệnh lý biểu hiện bởi các triệu chứng thần kinh (thường gặp nhất là liệt nửa người, méo miệng, nói đớ…) xảy ra đột ngột; tương ứng với tổn thương cục bộ hệ thần kinh trung ương do rối loạn tuần hoàn não (tắc/vỡ mạch máu não).

Bệnh nhân đột quỵ nếu không được cấp cứu kịp thời có thể tử vong hoặc bị các di chứng như yếu liệt chân tay hoặc yếu liệt nửa người, giảm thị lực, nói khó khăn, giảm khả năng phán đoán… Vì vậy, vấn đề quan trọng nhất trong cấp cứu đột quỵ là vấn đề thời gian, phải nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cấp cứu tại cơ sở y tế gần nhất để tận dụng thời gian vàng của não.

Mỗi năm, thế giới có khoảng 5 triệu người bị đột quỵ. Đây là nguyên nhân gây tàn phế hàng đầu và là cấp cứu thường gặp nhất trong chuyên khoa thần kinh.

Theo Giáo sư Michael Brainin, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu sau đại học về Thần kinh, Đại học Danube Krems (Áo): Đột quỵ có mức độ phá hủy nhanh chóng các tế bào thần kinh. Dù là xuất huyết hoặc nhồi máu não thì các tổn thương tiến triển rất nhanh theo thời gian. Cứ một giây là có 32.000 tế bào thần kinh bị phá hủy và trong 1 phút có 1,9 triệu tế bào thần kinh chết đi. Hậu quả là dẫn đến phù não và nguy hiểm hơn là gây tụt não. Mức độ già hóa tăng nhanh. Trong một giờ bị nhồi máu não cấp thì tỷ lệ già hóa là 3,6 năm.

Tuy nhiên, giáo sư Thành cho biết, đột quỵ có thể phòng ngừa được nếu vận động cơ thể và tập thể dục thường xuyên; giữ chế độ ăn uống đúng mức để tránh béo phì; hạn chế rượu, bia; tránh hút thuốc lá;…

Meo.vn (Theo TNO)

5 chiêu giúp kiện não ích trí phòng lão hoá

Cùng với thời gian, các tế bão não sẽ chết dần, khiến não bộ bị lão hoá, làm trí lực bị suy giảm. Do đó chúng ta cần biết cách vận dụng não bộ một cách khoa học. Mách bạn 5 mẹo nhỏ giúp kiện não ích trí phòng lão hoá dưới đây.

http://2.bp.blogspot.com/_1KRDI8arRaU/Rq2BKeOpkzI/AAAAAAAAAMs/1D9DXZUXeRU/s400/lifecare_img.jpg
Ảnh Internet

Thường xuyên động não.

Bạn không nên ngại việc động não, bởi càng năng động não, mối liên hệ giữa các tế bào thần kinh bên trong đại não càng nhiều. Từ đó sẽ hình thành nhiều hơn các phản xạ có điều kiện làm cho não bộ thêm linh hoạt. Các nghiên cứu khoa học cho thấy ở những người thường xuyên động não, não bộ sẽ khó bị mệt mỏi, các tế bào thần kinh cũng được nuôi dưỡng tốt, tuổi cao cũng không mắc chứng kém minh mẫn hay mất trí nhớ. Ngược lại, những người hầu  như ít chịu động não, không chỉ bị suy giảm trí lực, mà não bộ còn dễ bị lão hoá.

Rèn luyện cho não bộ

Mỗi sáng sớm sau khi thức dậy, bạn nên ra ngoài vận động. Buổi sáng không khí trong lành sẽ giúp não bộ có thể thu nạp đủ dưỡng khí, khiến trí não tỉnh táo.

Khi làm việc mệt mỏi, bạn nên thay đổi một chút môi trường như nghe những bản nhạc nhẹ nhàng, lắng nghe tiếng chim, hoặc ngắm nhìn cây cỏ, hoa lá…Những việc này đều có thể khiến tâm trạng vui vẻ, giúp tinh thần hưng phấn, từ đó nâng cao khả năng hoạt động của não bộ.

Vận động ngón tay kiện não.

Vận động ngón tay có thể thúc đẩy tư duy, mang lại tác dụng kiện não ích trí. Bạn có thể dùng quả bóng tròn chuyển động liên tục từ ngón tay này sang ngón tay khác. Kiên trì trong thời gian dài có thể mang lại hiệu quả kiện não rất tốt, bởi hoạt động ở tay sẽ trực tiếp kích thích lên các tế bào não, giúp tăng cường trí nhớ và duy trì trạng thái cân bằng cho não bộ.

Đảm bảo giấc ngủ.

Giấc ngủ là quãng thơì gian não bộ được nghỉ ngơi. Lúc này não bộ ở trong trạng thái ức chế, các năng lượng đã bị tiêu hao lại được hợp thành trong cơ thể, giúp trung khu thần kinh đang bị mệt mỏi sau quá trình hưng phấn lại có sức lực mới để làm việc. Chất lượng giấc ngủ không phụ thuộc vào thời gian, mà phụ thuộc vào độ sâu của giấc ngủ. Giấc ngủ sâu sẽ nhanh chóng tiêu trừ mọi mệt mỏi dù thời gian ngủ ngắn.

Cân bằng cuộc sống.

Bạn nên tránh căng thẳng quá mức, cần sắp xếp công việc và giải trí một cách khoa học, giúp cho não bộ được nghỉ ngơi kịp thời. Đây cũng là cách phòng chống lão hoá và duy trì trạng thái ổn định cho cơ thể.

Meo.vn (Theo dantri)

Nuôi con bằng sữa mẹ: đẹp mẹ, khoẻ con

Từ ngàn xưa, hình ảnh mẹ cho con bú đã là biểu tượng của tình mẹ con và là nguồn cảm hứng cho các nhà thơ, nhà văn, hoạ sĩ… Vậy mà, thật đáng tiếc, ngày nay nhiều bà mẹ lại muốn thay bầu vú của mình bằng một bầu vú giả! Điều đó không những ảnh hưởng tới tình mẫu tử mà còn ảnh hưởng tới sức khoẻ của cả mẹ và con.

Những lợi ích của nuôi con bằng sữa mẹ

Sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo cho sự phát triển của bé vì chỉ sữa mẹ mới có đủ chất dinh dưỡng cho nhu cầu của bé. Chúng ta đều nhận thấy sự phát triển của trẻ sơ sinh khác với sự phát triển của những con vật non khác. Các con vật non như trâu, bò, dê… đặc biệt là bò (loài cho sữa để chế biến thành sữa hộp công nghiệp) mới sinh ra đã biết chạy, biết đi – vì chúng cần phát triển cơ bắp để chạy tìm thức ăn hay trốn những tai hoạ từ thiên nhiên, nên sữa bò đáp ứng nhu cầu này của bò con.

Còn con người, sau khi sinh một năm mới biết đi, rồi muộn hơn nữa mới biết chạy nhảy, còn sự phát triển của thần kinh thì thay đổi không ngừng. Các sợi thần kinh được myeline hoá, tế bào thần kinh sinh sôi, những thay đổi nhận thức của bé diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Do đó, chỉ có sữa mẹ mới đáp ứng đầy đủ nhu cầu này của bé, vì có các chất dinh dưỡng cần thiết (đạm, béo, đường, vitamin và muối khoáng) đủ cho sự phát triển của trẻ vừa phù hợp với chức năng thận, gan, ruột còn non nớt.

Sữa mẹ so với sữa bò thì dễ tiêu hoá hơn vì khi vào dạ dày bé, sữa mẹ trở thành những vật thể xốp dễ ngấm men tiêu hoá. Sữa mẹ cũng có sẵn một số men tiêu hoá giúp trẻ sử dụng hữu hiệu nguồn dinh dưỡng có trong sữa mẹ như lipase (men tiêu mỡ) vốn không có ở sữa hộp.

Sữa mẹ còn có tác dụng chống nhiễm trùng cho trẻ vì sữa mẹ có các kháng thể, bạch cầu và các yếu tố có tác dụng chống nhiễm trùng. Ngoài ra, khi bú mẹ, sữa mẹ không phải qua bất cứ một khâu trung gian nào như chế biến, vận chuyển, bình pha, nước pha nên không bị bội nhiễm gây nhiễm trùng cho trẻ. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy trẻ bú sữa mẹ ít bị tiêu chảy hơn, ít bị viêm phổi, viêm tai giữa hơn trẻ bú bình.

Nuôi con bằng sữa mẹ là phương pháp tiết kiệm nhất: vì nếu nuôi con bằng sữa hộp, để bảo đảm đủ nhu cầu cho bé trung bình mỗi tháng bạn phải mua 6 – 7 hộp sữa loại 500g, như vậy sẽ chiếm một phần đáng kể kinh phí trong gia đình, chưa kể các chi phí khác, như chi phí điều trị nếu bé bị suy dinh dưỡng do cung cấp không đủ chất, hay béo phì nếu bé quá háu bú.

Khi cho con bú, mẹ – con gắn bó tình cảm hơn: vì người mẹ ngắm nhìn con cảm nhận được làn da, hơi ấm của con và ngược lại con cũng nhận được ở mẹ cảm giác trìu mến qua sự vuốt ve, qua giọng nói, hơi thở của mẹ. Đã có những thống kê cho thấy trẻ được bú mẹ ít khóc hơn và phát triển nhanh hơn, sống tình cảm hơn, gắn bó với gia đình hơn trẻ bú bình.

Nuôi con bằng sữa mẹ có nhiều lợi ích cho cả mẹ và con, lợi ích cho cả gia đình và xã hội (tiết kiệm được chi phí khám chữa bệnh, rác thải công nghiệp từ lon sữa…)

Cho con bú, mẹ giảm bệnh: do cầm máu sau sanh nhanh hơn, người mẹ có thể chậm có thai hơn, giảm nguy cơ bị ung thư vú và ung thư buồng trứng, tử cung, đồng thời làm cho cơ thể bà mẹ nhanh chóng thon thả trở lại, tránh béo phì sau sanh.

Một số điều cần lưu ý

Bà mẹ phải tin là mình có đủ sữa cho con bởi nếu bạn lo lắng, nghi ngờ thì phản xạ tiết sữa và sản xuất sữa sẽ bị ức chế và lượng sữa sẽ bị giảm ngay lập tức. Có rất nhiều bà mẹ chỉ vì lo lắng, buồn phiền mà mất sữa.

Bế bé đúng tư thế: khi cho trẻ bú mẹ, tư thế ngồi của mẹ phải thật thoải mái, tay mẹ đỡ cổ, lưng và mông của bé tạo thành một đường thẳng, bụng trẻ phải áp sát bụng mẹ, mũi trẻ đối diện vú mẹ.

Bé ngậm vú đúng: khi trẻ bú mẹ thì miệng của bé phải há to, ngậm hết đầu vú, mũi đối diện vú mẹ, cằm sát vú mẹ.

Bé bú có hiệu quả: bé mút mạnh, nuốt chậm sâu có tiếng nuốt sữa (“ực ực”) và đầu vú không bị đau.

Bé phải được cho bú thường xuyên: mỗi ngày bú 8 – 12 lần và bé bú bao lâu là tuỳ bé, để tự bé nhả ra chứ không nên ngưng giữa chừng. Trung bình mỗi lần bú của bé kéo dài 5 – 20 phút.

Bé bú đều hai bên: bé bú hết một bầu vú, nếu còn đói thì mới bú sang bầu vú bên kia, bữa sau sẽ bú bầu vú bên kia trước, tuần tự như vậy cho những lần sau.

Môi trường xung quanh: ông bà, cha của bé, anh chị em, bạn bè nhân viên y tế… phải hỗ trợ động viên bạn nuôi con bằng sữa mẹ.

Bác Sĩ CKII Nguyễn Thị Hoa

Khuyến nghị của tổ chức Y tế thế giới

– Bắt đầu cho bé bú ngay trong 30 phút đến 1 giờ sau khi sanh.
– Bú mẹ hoàn toàn (tức không cho bé uống một loại nước nào kể cả nước lọc) từ mới sanh đến sáu tháng tuổi.
– Cho bé ăn giặm khi bé được sáu tháng tuổi.
– Tất cả các bé sáu tháng tuổi đều phải ăn giặm.
– Tiếp tục cho bé bú mẹ đến năm hai tuổi.

Sài gòn tiếp thị

Có thuốc bổ thần kinh trong mùa thi?

Mùa hè đến cũng là lúc mùa thi diễn ra. Cái nóng bức của mùa hè cộng với áp lực học hành, thi cử đã ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe của các em học sinh, đồng thời còn là mối bận tâm cho các bậc phụ huynh. Vậy có loại dược phẩm nào có thể giúp các em tăng cường sức khỏe trong mùa thi? Có thuốc bổ thần kinh cho học sinh trong mùa thi không?
Áp lực lớn

Con người sinh ra và được rèn luyện để thức ban ngày, ngủ ban đêm, lâu dần tạo nên nhịp sinh học của cơ thể. Bình thường, người trưởng thành cần có 7 – 8 giờ ngủ mỗi ngày. Khi ngủ, vỏ não bị ức chế gần như hoàn toàn giúp cho các tế bào thần kinh (neuron) hồi phục chức năng của nó sau những giờ phút lao động mệt mỏi. Con người cần có giấc ngủ sâu và thời gian ngủ đầy đủ thì chất lượng công việc sau đó mới đảm bảo, nhất là với lao động trí óc.

Mặt khác, bình thường một người trưởng thành mất khoảng 2 lít nước mỗi ngày qua đường tiểu, mồ hôi, thở… Khi mùa hè đến, lượng mồ hôi mất nhiều hơn, nhịp thở tăng hơn (để thải nhiệt), hơn nữa, khi mất mồ hôi nhiều thường kèm theo mất muối, các yếu tố vi lượng khác. Những người làm việc trong phòng điều hòa cũng mất một lượng nước không nhỏ. Nếu cung cấp nước không đầy đủ, cơ thể sẽ trở nên mệt mỏi, hiệu suất lao động không cao.
Tế bào não có nhu cầu ôxy và glucose lớn bậc nhất cơ thể (4ml ôxy và 8mg glucose/100g não/phút) đồng thời lại rất dễ bị tổn thương khi thiếu ôxy và glucose thông qua hệ thống tuần hoàn chung.

Hoạt động của hệ thần kinh trung ương là sự cân bằng giữa quá trình hưng phấn và ức chế của não bộ. Hơn nữa, thời tiết thay đổi cũnglàm cho sự điều hòa co giãn các mạch máu não bị thay đổi.

Khi hoạt động của thần kinh trung ương bị rối loạn giữa hưng phấn và ức chế sẽ gây ra các triệu chứng suy nhược thần kinh như: mệt mỏi dai dẳng, không hồi phục (kể cả sau khi đã nghỉ ngơi), đau đầu âm ỉ, cảm giác căng nặng đầu, có thể có cảm giác như não sắp “long ra khỏi đầu” khi vận động. Với các biểu hiện như thay đổi tính tình, trí nhớ giảm, rối loạn giấc ngủ, giảm khả năng lao động chân tay và đặc biệt là lao động trí óc, nếu nặng gây mất hứng thú làm việc và hoạt động xã hội, có thể phải điều trị nội trú tại bệnh viện.

Như vậy có thể thấy, các em học sinh trong giai đoạn thi, nhất là thi chuyển cấp có rất nhiều áp lực lên bộ não nói riêng và sức khỏe nói chung. Các em phải chịu áp lực tâm lý phải thi đỗ, thời gian học nhiều hơn, thời gian thư giãn ít, ngủ ít hoặc không đúng thời gian, thời tiết nóng bức, mất nhiều nước và các khoáng chất, việc ăn uống trong mùa hè cũng kém hơn. Tất cả các yếu tố trên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập của các em.
Cần bảo đảm cho các hoạt động của não bộ được tốt nhất cho các em trong mùa thi.

Và cách khắc phục

Có nhiều phương pháp để khắc phục tình trạng trên, cả dùng thuốc và không dùng thuốc. Trước hết, phải bằng mọi cách đảm bảo đủ giờ ngủ cho các em. Đây là phương pháp đầu tiên và cũng là quan trọng nhất giúp các em có thời gian hồi phục chức năng của não bộ. Nên đi ngủ đúng giờ, khi nào mệt, buồn ngủ nên đi ngủ ngay, không dùng các chất kích thích như: chè, cà phê để chống buồn ngủ. Có thể đi bộ một đoạn ngắn, uống sữa nóng trước khi ngủ hoặc dùng thuốc ngủ nhẹ dạng thảo dược như rotunda… bảo đảm ngủ 7 – 8 giờ một ngày.

Sau đó cần đảm bảo chế độ ăn hợp lý theo khẩu vị của các em, bảo đảm đủ các chất đạm, đường, béo và các vitamin, nước uống cho các em.

Mặc dù ít nhưng vẫn cần thời gian thư giãn, giải trí lành mạnh như: đi bộ, chơi thể thao, nghe nhạc phù hợp với từng lứa tuổi.

Có thể dùng một số thuốc có tác dụng giảm suy nhược, tăng cường trí nhớ với thành phần là sulbutiamine, thuốc được chỉ định trong điều trị triệu chứng suy nhược chức năng: các biểu hiện của suy nhược như mệt mỏi, suy giảm hoạt động, giảm trí nhớ, suy nhược trí tuệ. Uống 1 lần vào bữa ăn sáng.

Một số thuốc có tác dụng tăng tuần hoàn não có thể được sử dụng như piracetam. Người ta cho rằng, piracetam tác động lên một số chất dẫn truyền thần kinh như acetylcholin, bnoradrenalin, dopamin… làm thay đổi sự dẫn truyền thần kinh và góp phần cải thiện môi trường chuyển hóa để các tế bào thần kinh hoạt động tốt. Ở người bình thường và ở người bị suy giảm chức năng piracetam có tác dụng trực tiếp đến não để làm tăng hoạt động của vùng đoan não (vùng não tham gia vào cơ chế nhận thức, học tập, trí nhớ, sự tỉnh táo và ý thức) nên có tác dụng cải thiện khả năng học tập và trí nhớ.

Nhưng phải nên nhớ rằng, không có thuốc nào làm tăng trí thông minh bcả mà chỉ có thuốc hỗ trợ, điều hòa bcác chức năng của trí tuệ. Khi tế bào não được nuôi dưỡng tốt thì các hoạt động về tư duy, trí tuệ đều được cải thiện.

Như vậy, để cho các em có đủ sức khỏe ôn thi và thi đạt kết quả cao cần sự quan tâm đầy đủ cả về đời sống tinh thần và vật chất một cách toàn diện. Không có loại dược phẩm nào có thể giúp các em trong mùa thi một cách hữu hiệu cả.

TS. NHỮ ĐINH SƠN

(suckhoe-doisong)