Lưu trữ cho từ khóa: nhiễm HIV

Hy vọng mới cho người nhiễm HIV

12/07/2013Bệnh AIDS - SIDA - HIV, Chữa bệnhAIDS, anh, axit, axit amin, ba, E.Coli, gen, gene, HCV, HIV, HIV/AIDS, ho, hoa, hy vọng, khoa, nhiễm HIV, protein, Quang Anh, Sai, vaccin, vaccine, virus, virus HIV, whoMẹo vặt

ANTĐ – Là công trình đầu tiên ở Việt Nam nghiên cứu có tính chất hệ thống, bài bản về phân lập, tác nhân dòng và biểu hiện gene mã hóa protease HIV-1 tái tổ hợp từ chủng CRF01-AE trong E.coli, nhóm các nhà khoa học của Phòng thí nghiệm trọng điểm Công nghệ Enzym và Protein, trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội đã bước đầu mở ra khả năng tự sản xuất PI chống HIV ở Việt Nam.
WHO ban hành hướng dẫn mới về điều trị HIV
Những quan niệm sai lầm về nhiễm HIV
Lần đầu tiên chữa trị thành công trẻ sơ sinh nhiễm HIV

Liệu pháp gene giúp điều trị hiệu quả cho các bệnh nhân mắc HIV

Một công trình khoa học ý nghĩa

Cho đến nay vẫn chưa có vaccine phòng chống HIV. Các thuốc chống HIV như ức chế enzyme phiên mã ngược hoặc các chất kìm hãm enzyme protease (PI) không loại bỏ được triệt để HIV ra khỏi cơ thể mà chỉ có tác dụng làm giảm tiến trình dẫn đến AIDS nhằm kéo dài thời gian sống của bệnh nhân. Tuy nhiên HIV là virus rất dễ bị đột biến, tạo các chủng mới, thay đổi tác dụng của thuốc, khiến thuốc không còn tác dụng nữa. Từ năm 2003, Việt Nam đã sử dụng thuốc ức chế protease (PI) để điều trị cho bệnh nhân nhưng vì lí do trên nên hiệu quả chưa cao.

Ở Việt Nam, protease của HIV-1 tách từ bệnh nhân chưa được nghiên cứu nhiều. Các nghiên cứu chủ yếu nhằm phát hiện HIV trong huyết thanh, xác định các nhóm virus HIV gây bệnh và xác định các đột biến liên quan đến tính kháng thuốc. Để thiết kế thuốc PI mới phù hợp với các chủng HIV lưu hành tại Việt Nam, điều kiện tiên quyết phải là nghiên cứu protease, tìm ra những đột biến trong gene mã hóa protease, làm cơ sở để tìm kiếm các chất ức chế protease làm thuốc điều trị HIV/AIDS.

Xuất phát từ thực tế đó, các nhà khoa học của Phòng thí nghiệm trọng điểm Công nghệ Enzym và Protein, Khoa Sinh học, trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội, do PGS.TS Phan Tuấn Nghĩa dẫn đầu, đã bắt tay vào nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu protease virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) phân lập tại Việt Nam”, nhằm mở ra khả năng tự sản xuất PI chống HIV ở Việt Nam. Theo các nhà khoa học, công trình này có ý nghĩa quan trọng vì nó mở ra một hướng nghiên cứu mới trong việc thiết kế các thuốc PI chống các virus gây bệnh khác.

“Nhiều loại virus khi nhân lên lúc đầu cũng tạo ra các phân tử protein có kích thước lớn sau đó enzyme protease phân cắt thành các phân tử có kích thước nhỏ với các chức năng khác nhau giống như virus HIV. Nếu ngăn chặn được sự hoạt động của các protease này thì cũng ngăn chặn được sự nhân lên của một số virus đang lưu hành ở nước ta”, GS.TS Phạm Văn Ty, Khoa Sinh học, ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội, giải thích.

Mở ra hy vọng mới

Sau một thời gian miệt mài nghiên cứu, các nhà khoa học đã tiến hành nhiều thí nghiệm và đã thu được các kết quả quan trọng như đã tinh sạch, nhân dòng và xác định được 8 đoạn gene mã hóa cho protease khác nhau và đã phát hiện được 19 đột biến trong đó có 10 đột biến thay thế axit amin. Các trình tự này đã được đăng ký ở Genbank. Cùng với đó, các nhà khoa học đã thiết kế và biểu hiện protease của HIV-1 trong E.coli, từ đó xây dựng được quy trình tinh sạch protease HIV-1 rất dễ thực hiện. Đặc biệt, các nhà khoa học đã nghiên cứu thành công một số tính chất của protease tái tổ hợp và đã tìm được một số chất ức chế protease.

Những kết quả của đề tài nghiên cứu này rất đáng chú ý vì đây là lần đầu tiên protease của HIV-1 phân lập từ bệnh nhân nhiễm HIV ở Việt Nam đã được nghiên cứu một cách hệ thống và tìm được chất ức chế enzyme protease, làm cơ sở cho việc tạo thuốc PI chống HIV.

PGS.TS Nông Văn Hải, Viện Nghiên cứu Hệ gene đánh giá đây là công trình đầu tiên ở Việt Nam nghiên cứu có tính chất hệ thống, bài bản về phân lập, tác nhân dòng và biểu hiện gene mã hóa protease HIV-1 tái tổ hợp từ chủng CRF01-AE của Việt Nam trong E.coli. Công trình đưa ra một phương pháp có hiệu quả để biểu hiện và tinh sạch protease HIV-1 tái tổ hợp. Chế phẩm protease HIV-1 tái tổ hợp là một sản phẩm quan trọng có thể dùng trong các nghiên cứu và ứng dụng tiếp theo cho phát triển các chất tiềm năng ức chế enzyme này, từ đó có thể phát triển dược phẩm để điều trị bệnh suy giảm miễn dịch do HIV-AIDS.

Kết quả của đề tài bước đầu mở ra khả năng tự sản xuất PI chống HIV ở Việt Nam. Cũng trên cơ sở nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu còn có thể thực hiện nhiều nghiên cứu ứng dụng khác cho virus gây bệnh như HCV, HBV, góp phần giải quyết những khó khăn trong việc sản xuất vaccine để phòng bệnh.
Hoàng Quang Anh

16 triệu chứng báo hiệu bạn nhiễm HIV

24/03/2013Mẹo vặtAIDS, bệnh thế kỉ, Chuyên Khoa, nhiễm HIVMẹo vặt

Gần đây, nhiều người sợ nhiễm HIV/AIDS tới mức bị ám ảnh, phát bệnh thần kinh vì lo thái quá. Dưới đây là 16 triệu chứng khá rõ của người có HIV.

Triệu chứng của HIV: Amanda Gardner Within một hoặc hai tháng của HIV xâm nhập vào cơ thể, 40% đến 90% số người có các triệu chứng flulike được gọi là hội chứng retrovirus cấp tính (ARS).

Nhưng đôi khi HIV triệu chứng không xuất hiện trong nhiều năm, đôi khi thập kỷ sau khi bị nhiễm trùng.

“Trong giai đoạn đầu của nhiễm HIV, các triệu chứng phổ biến nhất là không có”, ông Michael Horberg, MD, giám đốc của HIV / AIDS cho Kaiser Permanente ở Oakland, California Một trong năm người ở Mỹ nhiễm HIV không biết họ nhiễm HIV. Đó là lý do tại sao bạn nên đi kiểm tra, đặc biệt là nếu bạn có quan hệ tình dục không an toàn với nhiều hơn một bạn tình hoặc sử dụng các loại thuốc tiêm tĩnh mạch.

Dưới đây là một số dấu hiệu mà bạn có thể có HIV dương tính.

Sốt:

Một trong những dấu hiệu đầu tiên trong giai đoạn cửa sổ (ARS) là bạn có thể bị sốt nhẹ, khoảng gần 39oC. Sốt thường kèm theo các triệu chứng nhẹ khác như: mệt mỏi, các tuyến bạch huyết sưng lên, đau cổ họng.

“Tại thời điểm này, virus được di chuyển vào trong dòng máu và bắt đầu nhân rộng với số lượng lớn”, bác sỹ Carlos Malvestutto, giảng dạy các bệnh truyền nhiễm và miễn dịch học tại khoa Dược, trường ĐH Y NYU, New York, nói, “Đó là phản ứng viêm của hệ miễn dịch.”

Mệt mỏi:

Phản ứng viêm tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của bạn bị bao vây cũng có thể làm bạn cảm thấy mệt mỏi và lờ đờ. Mệt mỏi có thể là một dấu hiệu sớm của nhiễm HIV.

Ông Ron, 54 tuổi, điều hành quan hệ công chúng ở miền Trung Tây nước Mỹ, bắt đầu lo lắng về sức khỏe khi đột nhiên khó thở khi đi bộ. “Tôi làm gì cũng như bị đứt hơi,” ông nói. “Trước đó, tôi đã đi bộ ba dặm một ngày.” Ron đã kiểm tra và phát hiện có HIV 25 năm trước.

Đau nhức cơ bắp, đau khớp, sưng hạch bạch huyết:

Giai đoạn ARS thường bị nhầm lẫn với bệnh cúm, tăng bạch cầu đơn nhân, hoặc nhiễm trùng khác do virus, bệnh giang mai thậm chí là viêm gan.

Đó không phải là đáng ngạc nhiên: Nhiều người trong số các triệu chứng là như nhau, bao gồm đau ở các khớp và cơ bắp và các tuyến bạch huyết sưng lên. Các hạch bạch huyết là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể và có xu hướng bị viêm khi có nhiễm trùng, thường tại nách, háng và cổ.

Đau họng và đau đầu:

Cũng như với các triệu chứng khác, đau họng và đau đầu thường là biểu hiện của giai đoạn ARS, theo Tiến sĩ Horberg. Nếu gần đây bạn dính lứu vào các hành vi nguy cơ cao, xét nghiệm HIV là một ý tưởng tốt. Hãy đi xét nghiệm vì lợi ích của chính bạn và cho những người khác: HIV lây nhiễm nhất trong giai đoạn đầu tiên.

Phát ban:

Phát ban ngoài da có thể xảy ra sớm hoặc muộn trong quá trình nhiễm HIV/AIDS. Đối với Ron, ông thường xuyên bị dị ứng hay cảm lạnh.

“Da như mọc nhọt vậy, với một số vùng màu hồng, ngứa, trên cánh tay tôi,” Ron nói. Các vùng phát ban cũng có thể xuất hiện trên các vùng của cơ thể. “Nếu phát ban không có lý do hoặc khó điều trị, bạn nên suy nghĩ đi xét nghiệm HIV”, tiến sĩ Horberg nói.

Buồn nôn, nôn, tiêu chảy:

Theo tiến sĩ Malvestutto, có khoảng 30% đến 60% số người bị buồn nôn, ói mửa, hoặc tiêu chảy trong giai đoạn đầu có HIV. Những triệu chứng này cũng có thể xuất hiện trong và sau khi điều trị kháng virus, thường là hậu quả của đợt nhiễm trùng cơ hội.

“Tiêu chảy không ngừng và không đáp ứng với cách điều trị thông thường có thể là một dấu hiệu cho thấy bạn bị HIV”, tiến sĩ Horberg nói. Các triệu chứng có thể được gây ra bởi một sinh vật không thường thấy ở những người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, ông này nói thêm.

Sút cân:

Từng được gọi là triệu chứng “suy mòn do AIDS”. Giảm cân là một dấu hiệu của bệnh nặng hơn và có thể một phần do tiêu chảy nặng.

“Nếu bạn đã giảm cân, điều đó có nghĩa là hệ thống miễn dịch thường khá cạn kiệt. Đây là trường hợp bệnh nhân mất rất nhiều cân nặng, ngay cả khi họ ăn càng ngày càng nhiều. Đây thường là giai đoạn cuối. Chúng tôi gặp rất nhiều trường hợp bị triệu chứng này”, tiến sĩ Malvestutto nói. Tuy nhiên, trình trạng này đang được cải thiện nhờ dùng thuốc kháng virus.

Một người được xem là có hội chứng suy mòn nếu họ bị mất trọng lượng cơ thể từ 10% trở lên và đã có tiêu chảy hoặc yếu và sốt hơn 30 ngày, theo Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ.

Ho khan:

Lần đầu tiên bị một cơn ho khan, Ron đã thấy có gì đó không ổn. Lúc đầu, ông bỏ qua nó vì nghĩ rằng chỉ vì mình không khỏe. Nhưng ông bị dai dẳng trong 1, 5 năm và bệnh ho khan trở nên tồi tệ hơn. Benadryl, kháng sinh, thuốc hít đã không giải quyết được vấn đề. Ông cũng không mắc bệnh dị ứng. Tiến sĩ Malvestutto nói là dấu hiệu điển hình của các bệnh nhân nhiễm HIV nặng.

Viêm phổi:

Ho và sút cân có thể là giai đoạn đầu của một đợt nhiễm trùng nghiêm trọng, gây ra bởi một loại vi trùng tưởng chừng vô hại nếu hệ thống miễn dịch của bạn còn khỏe mạnh.

“Có rất nhiều bệnh nhiễm trùng cơ hội khác nhau và diễn biến khác nhau trên mỗi người”, tiến sĩ Malvestutto nói. Trong trường hợp của Ron, ông bị bệnh viêm phổi (PCP), hay còn gọi là “AIDS viêm phổi”, đây là bệnh cuối cùng đã đưa ông vào bệnh viện.

Các bệnh nhiễm trùng cơ hội khác bao gồm toxoplasmosis, nhiễm ký sinh trùng có ảnh hưởng đến não, một loại virus herpes gọi là cytomegalovirus, nấm men nhiễm trùng như bệnh tưa miệng.

Đổ mồ hôi đêm:

Khoảng một nửa số người bị đổ mồ hôi đêm trong giai đoạn đầu nhiễm HIV. Tương tự như tình trạng bốc hỏa xảy ra với phụ nữ mãn kinh. Tình trạng này có thể xảy ra nhiều hơn sau này khi bị nhiễm trùng, không liên quan đến tập thể dục hoặc nhiệt độ của căn phòng.

Móng thay đổi:

Một dấu hiệu khác của nhiễm HIV giai đoạn cuối là thay đổi móng, chẳng hạn móng bị dày và cong, móng bị chia tách, hoặc sự đổi màu (đen hoặc đường nâu hoặc theo chiều dọc hoặc theo chiều ngang).

Thường thì điều này là do một nhiễm trùng nấm, chẳng hạn như candida. “Bệnh nhân có hệ miễn dịch suy giảm sẽ dễ bị nhiễm nấm”, Tiến sĩ Malvestutto nói.

Nhiễm nấm men:

Nhiễm nấm phổ biến trong giai đoạn sau là bệnh tưa miệng, nhiễm trùng miệng do Candida, một loại nấm men.

“Đó là một loại nấm rất phổ biến và là một trong những là nguyên nhân gây nhiễm nấm ở phụ nữ”, Tiến sĩ Malvestutto nói. “Chúng có xu hướng xuất hiện trong miệng hoặc thực quản, làm cho bệnh nhân khó nuốt”.

Một sáng, Ron tỉnh dậy và phát hiện những mảng vá trắng trên lưỡi của mình. Ông đã có tưa miệng. Đối với ông, “Nó không chỉ là khó chịu, đơn giản là tôi không thích có nó”. Các nhiễm trùng rất khó chữa, nhưng cuối cùng đã được dọn sạch sau khi Ron bắt đầu uống thuốc để chống lại HIV.

Lẫn lộn hoặc khó tập trung:

Có vấn đề về nhận thức có thể là một dấu hiệu của bệnh mất trí nhớ liên quan đến HIV, thường xảy ra vào kỳ cuối trong quá trình của bệnh.

Ngoài bị nhầm lẫn, khó tập trung, sa sút trí tuệ liên quan đến AIDS, còn có các vấn đề về trí nhớ và hành vi như hay tức giận, thậm chí có thể bao gồm các thay đổi về động cơ: trở thành vụng về, thiếu phối hợp, và các vấn đề với công việc đòi hỏi kỹ năng vận động như viết bằng tay.

Mụn rộp hoặc herpes sinh dục:

Lở loét lạnh (herpes miệng) và herpes sinh dục có thể là một dấu hiệu của cả giai đoạn ARS và nhiễm HIV giai đoạn cuối.

Mặt khác, có herpes cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV. Điều này là do herpes sinh dục có thể gây viêm loét làm HIV dễ dàng đi vào cơ thể khi quan hệ tình dục. Và những người có HIV có xu hướng bùng phát nghiêm trọng herpes hơn vì HIV làm suy yếu hệ thống miễn dịch.

Ngứa ran và yếu:

Có HIV giai đoạn muộn cũng có thể gây tê và ngứa ran ở bàn tay và bàn chân. Điều này được gọi là bệnh thần kinh ngoại vi, cũng xảy ra ở những người bị bệnh tiểu đường không kiểm soát.

“Đây là khi các dây thần kinh thực sự bị tổn thương”, tiến sĩ Malvestutto nói. Những triệu chứng này có thể được điều trị bằng thuốc giảm đau và thuốc chống co giật như Neurontin (gabapentin).

Kinh nguyệt không đều:

HIV tiến triển sẽ làm gia tăng nguy cơ có kinh nguyệt không đều, chẳng hạn như xuất kinh ít hơn và thời gian ngắn hơn.

Những thay đổi này không quan trọng bằng sự giảm cân và suy giảm sức khỏe của phụ nữ ở giai đoạn cuối. Nhiễm vi rút HIV cũng khiến giai đoạn mãn kinh đến sớm (từ 47 đến 48 tuổi đối với phụ nữ bị nhiễm bệnh so với 49 đến 51 năm đối với phụ nữ không bị nhiễm)…

(Theo Kienthuc)

Oral sex cũng có thể bị nhiễm HIV

07/03/2013Giới tínhnhiễm HIV, oral sex, quan hệ bằng miệngMẹo vặt

“Khi 2 người hôn nhau hoặc sinh hoạt tình dục bằng miệng mà không dùng bao cao su thì có khả năng lây truyền bệnh HIV không?”.

Hôn tuy là hành vi ít có nguy cơ lây nhiễm nhưng vẫn có thể làm lây truyền một số virus gây bệnh như mụn rộp sinh dục; bệnh loét sùi do cytomegalovirus; bệnh suy nhược cơ thể do virus Epstein-Bar và viêm gan B.

Nhiễm bệnh theo đường tình dục thường xảy ra do sự tiếp xúc trực tiếp cơ quan sinh dục của 2 người, từ đó có sự trao đổi các chất dịch như tinh dịch, dịch âm đạo. Bệnh cũng lây do tiếp xúc với máu hoặc dịch của mô bị viêm (như viêm họng).

Nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục không thể hiện rõ triệu chứng hoặc thậm chí yên lặng; nhiều khi các triệu chứng qua đi nhưng virus vẫn tồn tại trong cơ thể. Vì vậy, hành vi tình dục bằng miệng không dùng bao cao su chỉ có thể thực hành khi đôi bạn tình hoàn toàn lành mạnh (do thày thuốc xác nhận) và sống chung thuỷ.

Thực hành tình dục bằng miệng với người có HIV là hành vi tình dục không an toàn, có nguy cơ bị lây nhiễm cao giống như quan hệ tình dục thông thường (dương vật đưa vào âm đạo).

BS. Đào Xuân Dũng

(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)

Bị sưng hạch huyết có phải triệu chứng của HIV?

27/02/2013Mẹo vặtAIDS, Bị sưng hạch huyết, nhiễm HIV, Phòng mạch onlineMẹo vặt

Em bị sưng hạch huyết và nổi hạch dưới hàm, hai nách, kèm theo đó là cảm giác khó chịu. Xin cho hỏi có phải đó là triệu chứng của HIV.

Bên cạnh đó, đôi khi em có cảm giác rất nóng và đau đầu. Thỉnh thoảng trên da có nhiều đốm ngứa ở các mạch máu, nhiều chấm đỏ nổi khắp người gây ngứa. Các triệu chứng này xuất hiện rồi biến mất sau mấy ngày. Xin cho em hỏi có phải đó là triệu chứng của HIV không? – (Tú).

Chào bạn,

Trước hết, có một số điểm tôi chưa rõ trong mô tả của bạn về triệu chứng mà bạn đang có, đặc biệt là yếu tố thời gian. Bên cạnh đó, khi nhắc đến khả năng nhiễm HIV, yếu tố hành vi nguy cơ đã hoặc đang có là yếu tố có tính chỉ điểm quan trọng nhất.

Tôi xin lấy một ví dụ. Nếu trên một người có hành vi nguy cơ rõ ràng, chẳng hạn là người tiêm chích ma tuý, thì biểu hiện nổi hạch gợi ý nhiều đến HIV, thậm chí có thể gợi ý bệnh cảnh lao hạch, một dấu chứng muộn của giai đoạn AIDS. Ngược lại, nếu một người hoàn toàn không có hành vi nguy cơ gì rõ ràng, hạch bạch huyết sưng đau lại gợi ý cho một nhiễm trùng cấp tình hay mạn tính nào đó mà bất kỳ ai cũng có thể mắc, và khi đó HIV là một chẩn đoán “cuối bảng”.

Tôi xin chia sẻ thêm với bạn rằng, trong thực hành lâm sàng của y bác sĩ, một triệu chứng hay biểu hiện bất thường có thể xuất hiện trong rất nhiều bệnh, với tỷ lệ khác nhau, tính chất khác nhau… Và “hạch to” cũng vậy. Do đó quan niệm quy kết cho “hạch to là HIV” thì không chính xác.

Về biệu hiện ngứa ở da, theo nhận định của tôi có thể là biểu hiện dị ứng với tác nhân nào đó. Để xác định, bạn cần đến khám chuyên khoa da liễu khi có biểu hiện đó.

Bạn cũng nên xem xét đến việc đi xét nghiệm HIV thay vì lo lắng “mơ hồ”. Đặc biệt nếu bạn có tiền sử có hành vi nguy cơ.

Thân ái!

BS Nguyễn Tấn Thủ

(Theo VnExpress)

Cổ tích tình yêu của gia đình có chồng nhiễm HIV

22/02/2013Gia đình, Tình yêuhạnh phúc, nhiễm HIV, truyện cổ tíchMẹo vặt

Phát hiện chồng nhiễm HIV, chị Duyên không trách móc mà lặng lẽ giúp anh điều trị. Sau gần 10 năm vừa bươn chải mưu sinh, vừa lo cho chồng, hiện vợ chồng họ hạnh phúc trong ngôi nhà mới xây ở TP Vinh (Nghệ An).

Trong ngôi nhà còn thơm mùi sơn mới ở TP Vinh (Nghệ An), vợ chồng anh Bùi Văn Đồng và chị Nguyễn Thị Kim Duyên nghẹn ngào kể về cuộc đời mình.

Học xong phổ thông, chị Duyên từ Vĩnh Phúc vào thăm anh trai đang làm xây dựng ở Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu). Tình cờ chị gặp anh Bùi Văn Đồng, quê ở TP Vinh. Tính chăm chỉ, thật thà, ít nói nhưng bộc trực của chàng trai xứ Nghệ đã khiến cô gái xứ Bắc để ý. Tình yêu nảy sinh sau những ngày hai người cùng làm việc tại công trường xây dựng ở Côn Đảo.

Có tay nghề giỏi, anh Đồng luôn canh cánh ước mơ trở về quê lập nghiệp bằng nghề xây dựng. Được bạn gái sẻ chia, cả hai cùng nhau về Nghệ An, tổ chức đám cưới.

Vợ chồng anh Đồng – chị Duyên hạnh phúc trong ngôi nhà mới. Ảnh: N.K.

Anh Đồng đi nhận thầu các công trình xây dựng nhà cửa, làm thợ cả của một tốp thợ uy tín ở TP Vinh lúc bấy giờ. Năm 2002, cô con gái đầu lòng ra đời càng khiến mái ấm nhỏ của họ thêm hạnh phúc, đầy ắp tiếng cười.

Khi cuộc sống gia đình đang thuận buồm xuôi gió, nghề thợ xây đắt khách vì uy tín và tay nghề cao cũng là lúc anh Đồng không còn giữ được mình, sa chân vào nghiện ngập. Ngày đi làm để quên đi mùi khói trắng, nhưng đêm đến mặc cho vợ khuyên can, anh Đồng vẫn ra khỏi nhà để tìm thuốc với đám bạn.

Năm 2005, anh Đồng bị viêm tai giữa phải ra Hà Nội phẫu thuật. Chị Duyên lo lắng cầm kết quả xét nghiệm đến gặp bác sĩ. Trong căn phòng nhỏ, chị được thông báo chồng dương tính với HIV. Không tin vào kết quả này, chị liền đưa anh đi xét nghiệm ở một trung tâm khác.

Kết quả vẫn như cũ khiến chị Duyên rụng rời. Nhân viên y tế khuyên chị xét nghiệm để xem mình có bị nhiễm từ chồng hay không nhưng chị không đủ can đảm mà quyết đưa chồng về nhà điều trị.

Để chống chọi với những cơn đói thuốc và căn bệnh của chồng trong khi công trình xây dựng đang vào giai đoạn nước rút, chị Duyên phải gồng mình lên để làm việc. Khi thấy nguyên nhân chồng nhiễm HIV là đám bạn nghiện, chị quyết định thay đổi môi trường. Chị bàn với chồng rời TP Vinh, trở lại Côn Đảo.

Sau khi hoàn thành công trình xây dựng, trả hết tiền nhân công, chị Duyên gọi toàn thể anh em lại, kể hết chuyện của chồng và nói rõ ý định đi Côn Đảo. Vào một ngày mưa to gió lớn, vợ chồng chị cùng con gái bắt xe vào Nam.

Tại đây, giữa vùng đất nắng, gió, cát và sóng biển, vợ chồng chị mượn mảnh đất nhỏ, dựng lều để mưu sinh. Ngày ngày chị Duyên vừa cố gắng đi làm phụ hồ vừa đi xin thức ăn thừa từ các khu nhà trọ về nuôi lợn, nuôi gà để kiếm tiền thuốc thang cho chồng và nuôi con gái ăn học.

Xa được đám bạn xấu, thương vợ con vất vả, dần dần anh Đồng dứt được cơn đói thuốc. Năm 2006, sau trận ốm thập tử nhất sinh, anh Đồng từ bỏ được ma túy, nhưng bệnh cũng chuyển sang giai đoạn mới, thường xuyên phải vật vã với những cơn đau đớn về thể xác. Mỗi lần như vậy, chị Duyên lại vay mượn tiền bạc, bán hết lợn gà trong chuồng để gom tiền, mua vé máy bay cho chồng vào đất liền.

Có lần sau khi bán hết đàn gà chó, nhưng không đủ tiền vé, còn con lợn duy nhất trong chuồng rao bán nhưng bị thương lái ép giá rẻ, chị Duyên đành nhờ hàng xóm mổ lợn rồi mang ra đường bán. Khi bán hết số thịt cũng là lúc chị đủ tiền mua vé máy bay từ Côn Đảo vào TP Vũng Tàu.

Chuyến đi khám bệnh này như một định mệnh. “Hôm đó, khám cho chồng xong thì tôi cũng bị ốm, bác sĩ khám rồi gọi tôi vào phòng thông báo đã mang thai 3 tuần. Nghe tin mà tôi choáng váng vì chồng đã nhiễm bệnh, liệu rằng đứa con mình sinh ra sẽ thế nào”, chị Duyên nhớ lại.

Trở về Côn Đảo, hai vợ chồng mất ăn mất ngủ mấy ngày. Anh Đồng vừa trấn an chị Duyên vừa tỉ tê to nhỏ và cho chị toàn quyền quyết định. Sau gần một tháng bàn nhau, chị Duyên quyết đi xét nghiệm xem con mình có bị nhiễm hay không, nếu nhiễm HIV từ bố chị sẽ bỏ cái thai.

Biết hoàn cảnh hai vợ chồng, bác sĩ kêu hai người vào phòng tâm sự. Sau khi nói về hậu quả của căn bệnh, khả năng lây nhiễm và cách phòng tránh, vị bác sĩ đột nhiên hỏi: “Anh chị đã chuẩn bị tinh thần để đón nhận kết quả xét nghiệm thai nhi?”. Sau phút im lặng, hai vợ chồng nắm chặt tay nhau trả lời đã sẵn sàng.

Lúc này, bác sĩ cười lớn, cầm chặt tay hai vợ chồng nói lời chúc mừng. Kết quả xét nghiệm thai nhi âm tính với HIV, đứa con trong bụng hoàn toàn khỏe mạnh, một tỉ lệ rất thấp trong y học. Quên hết mọi buồn phiền, hai vợ chồng dắt nhau trở về Côn Đảo, chồng tích cực điều trị, vợ tiếp tục phụ hồ, nuôi gà, lợn để chờ đợi ngày sinh con.

Sắp đến ngày sinh, chị Duyên không thể tiếp tục đi phụ hồ đành phải ngồi ở nhà làm nghề tráng bánh cuốn kiếm thêm thu nhập. Thương chồng đau đớn, chị khuyên anh trở về quê chữa bệnh, một mình chị sẽ ở lại sinh con. “Lúc nghe vợ nói vậy, tôi khăng khăng ở lại và nếu có chết cũng chết bên vợ con”, anh Đồng nhớ lại.

Nghe chồng nói vậy, chị Duyên lại đưa chồng trở về quê ở TP Vinh. Sinh được 10 ngày, chị Duyên vừa phải bế con gái đang đỏ hỏn vừa lo cơm nước cho chồng và đi bán rau, hoa quả ở chợ Ga Vinh. Nhiều lúc chị cũng muốn buông xuôi nhưng nhìn cảnh cô con gái bụ bẫm và người chồng tàn tạ, xanh như tàu lá chuối, chị lại càng cố gắng hơn. Ngày đầy tháng con, anh từ bệnh viện về nhà, dấm dúi đưa cho vợ 500 nghìn đồng nói đi mua cho con cái vòng bạc và làm bữa cơm mừng con khiến chị cảm động rơi nước mắt…

Được sự tư vấn của bác sĩ về cách chăm sóc, điều trị ARV và những người bạn trong nhóm tự lực Sông Lam Xanh động viên, từ năm 2009, bệnh của anh Đồng có nhiều tiến triển, ăn ngủ đều đặn, da dẻ bắt đầu hồng lại. Chị Duyên cũng yên tâm chạy chợ vì chồng mình dù mang bệnh nhưng không còn phải nằm một chỗ như xưa.

Khi sức khỏe ổn định, nhớ lại nghề thợ xây trước kia, anh Đồng quyết tâm tự mình xây cho mẹ con một ngôi nhà để có chỗ tá túc. Bất kể mưa nắng, anh làm việc cật lực. Buổi tối chị Duyên đi chợ về cũng ra phụ hồ giúp chồng xây nhà. Đến ngày đổ trần, anh Đồng không thuê thợ mà mượn anh em, hàng xóm phụ giúp. Sau hơn 2 năm, tháng 6/2012 ngôi nhà 2 tầng khang trang của hai vợ chồng hoàn thành trong niềm vui và sự bất ngờ của bạn bè, hàng xóm.

Nổi bật giữa ngôi nhà mới là bức ảnh gia đình rạng rỡ nụ cười của các thành viên. Ảnh: N.K.

Từ ngày có nhà mới, sức khỏe của anh Đồng cũng khá hơn, chị Duyên đỡ vất vả hơn trước. Nghị lực sống và tình yêu của hai vợ chồng đã khiến họ hàng, làng xóm nể phục. Dù biết anh nhiễm HIV, nhưng không ai xa lánh hay điều tiếng gì. Lúc anh Đồng xây nhà, nhiều người đã tự nguyện cho vay tiền, hoặc đến giúp công xây dựng.

“Giai đoạn cơ hàn nhất của cuộc đời có lẽ chúng tôi đã vượt qua nhưng khó khăn vẫn còn ở phía trước. Nếu không có sự đồng cảm, giúp đỡ của mọi người chắc vợ chồng tôi đã không có được như ngày hôm nay”, chị Duyên nắm chặt tay chồng chia sẻ. Niềm vui vô bờ bến và tài sản lớn nhất của họ là hai con gái ngoan ngoãn, yêu thương bố mẹ.

Cuối năm 2012, trong lễ tổng kết mô hình “Chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV tại gia đình, cộng đồng” ở TP Vinh, câu chuyện cảm động của chị Duyên – anh Đồng được các đại biểu nhắc đến và vinh danh. Anh Phan Văn Kiên, Chủ nhiệm hợp tác xã Sông Lam Xanh, nơi tập hợp người có HIV ở Vinh cho biết, từ lâu vợ chồng anh Đồng đã trở thành tấm gương để những người cùng cảnh ngộ học tập và hy vọng về một cuộc sống mới tốt đẹp hơn.

(Theo Vnexpress)

Dùng chung bàn chải có bị nhiễm HIV?

18/02/2013Mẹo vặtAIDS, Dùng chung bàn chải, nhiễm HIV, Phòng mạch onlineMẹo vặt

Em quan hệ tình dục an toàn và bạn trai không mắc bệnh gì cả. Gần đây em thấy đau cơ khớp toàn thân, sốt, đau họng và nổi một hạch nhỏ phía dưới hàm. Những triệu chứng này rất giống với HIV.

Em là du học sinh Nga. Dạo này em rất lo khi thấy trong người có nhiều triệu chứng lạ như: nổi hạch ở nách và hàm, sốt nhẹ, đau rát cổ họng, người nổi nhiều nốt mụn đỏ. Khi tìm hiểu trên mạng, em thấy những triệu chứng này rất giống với HIV giai đoạn đầu nên em rất lo lắng.

Khi đi khám ở bệnh viện Nga, bác sĩ bảo em bị cảm lạnh nên đau họng và nổi hạch là bình thường. Rồi bác sĩ cho em uống thuốc, dùng thuốc xịt họng… Sau vài ngày tình trạng đau họng đã khỏi nhưng hạch và mụn vẫn nổi liên tục.

Nhiều lần em tự suy xét thì thấy mình không có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV. Xung quanh nơi em ở cũng không có ai bị bệnh này. Em và bạn trai có quan hệ tình dục nhưng bạn ấy hoàn toàn khỏe mạnh, không có dấu hiệu gì của HIV cả.

Chỉ có duy nhất một lần em về Việt Nam thăm gia đình. Anh trai của em lúc đó vừa đi cai nghiện về. Mẹ có mua cho hai anh em hai chiếc bàn chải đánh răng, có thể em đã dùng lộn bàn chải của anh. Trong khi em rất hay bị chảy máu khi đánh răng. Vậy liệu có nguy cơ lây nhiễm bệnh nếu anh trai em bị HIV không?

Em đã gọi điện về hỏi bố mẹ thì biết là anh của em vẫn còn nghiện nhưng không nhiễm HIV nhưng em vẫn lo lắng. Em mất ăn mất ngủ suốt từ đó đến nay – (Thiens…).

Ảnh minh họa: meyeucon.

Trả lời:

Chào bạn,

Đầu tiên tôi xin chia sẻ nỗi lo lắng với bạn. Nghe bạn kể, chắc hẳn bạn đang rất lo lắng và bối rối. Vậy tôi xin tháo gỡ dần từng khúc mắc mà bạn đang gặp phải.

Về triệu chứng đang hiện diện trên cơ thể của bạn, theo tôi, không thể xem là chỉ điểm của nhiễm HIV.

Nhiễm HIV chia thành 3 giai đoạn xét theo biểu hiện và sinh lý bệnh. Giai đoạn đầu của nhiễm HIV cũng tương tự như bất kỳ tình trạng nhiễm siêu vi nào khác.

Đây gọi là giai đoạn nhiễm retrovirus cấp tính với các biểu hiện tương tự cúm: Trong 2-8 tuần sau khi nhiễm HIV, bất kỳ qua con đường nào, 20% bệnh nhân có biểu hiện của một nhiễm trùng cấp với sốt (38-40 độ C), đau cơ, đau khớp, vã mồ hôi, mệt mỏi, chán ăn, nôn ói, tiêu chảy, viêm họng, phát ban đỏ ngoài da (xuất hiện ở 50% bệnh nhân), nổi hạch to…

Bên cạnh đó, một số bệnh nhân còn có các biểu hiện thần kinh như: viêm não, viêm màng não, viêm dây thần kinh ngoại biên… Các triệu chứng này hiện diện trong vòng 5-10 ngày và tự khỏi hoàn toàn. Còn lại, hầu hết những người nhiễm HIV không có biểu hiện gì khi mới nhiễm.

Như vậy, tôi đồng ý với nhận định của vị bác sĩ Nga đã thăm khám cho bạn. Triệu chứng mà bạn nói không đáng lo lắng. Hạch to xuất hiện đơn lẻ, đau nhức khớp mà bạn nói rất có thể chỉ là biểu hiện của một tình trạng nhiễm trùng nào đó mà mỗi chúng ta đều có thể mắc phải.

Về hành vi nguy cơ mà bạn nhắc đến. Đúng như bạn nói, sử dụng chung bàn chải đánh răng được xem là hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV, song tỉ lệ rất thấp. Mặc dù tỉ lệ nhiễm HIV rất cao trong nhóm tiêm chích ma tuý, nhưng nếu dựa vào đó mà phán xét và quả quyết về tình trạng HIV là không khoa học. Hơn nữa anh trai của bạn đang được theo dõi sát về tình trạng HIV và hiện chưa phát hiện dương tính với virus này.

Tôi cho rằng bạn và gia đình nên ở bên cạnh và tiếp tục ủng hộ anh bạn cai nghiện thành công. Nếu anh bạn dừng hành vi tiêm chích thì rất có thể vẫn giữ được tình trạng huyết thanh âm tính.

Với nhận định của riêng mình, tôi nghĩ và tin rằng bạn nằm trong nhóm có nguy cơ thấp, thậm chí rất thấp. Nếu bạn vẫn lo lắng, hãy mạnh dạn đi đến cơ sở y tế để làm xét nghiệm HIV.

Mặt khác, tôi có lời khuyên cho bạn rằng dù có bị nhiễm HIV hay không, bạn cần có thái độ đúng với căn bệnh này. Thái độ đúng đối với HIV là xây dựng dựa trên sự thận trong với các hành vi nguy cơ, hiểu biết và cảm thông bởi lẽ HIV không phản ánh giá trị của một con người.

Chúc bạn thành công trong học tập và thành đạt trong tương lai. Thân ái!

Bác sĩ Nguyễn Tấn Thủ
Trung tâm Nghiên cứu Ứng dụng Sức khoẻ Nam giới

(Theo VNE)

Biểu hiện lâm sàng của nhiễm trùng HIV

25/01/2013Bệnh nan yAIDS, bệnh thế kỷ, nhiễm HIV, Y họcMẹo vặt

Chào bác sĩ, Xin BS cho biết khi mới nhiễm HIV cơ thể có biểu hiện gì? – (Bạn đọc)

Các biểu hiện lâm sàng của nhiễm trùng HIV được chia theo 4 giai đoạn:

1. Nhiễm trùng cấp (còn gọi là sơ nhiễm)

2-8 tuần sau khi nhiễm HIV, bất kỳ qua con đường nào, 20% bệnh nhân có biểu hiện của một nhiễm trùng cấp với sốt (38-40 độ C), đau cơ, đau khớp, vã mồ hôi, mệt mỏi, chán ăn, nôn ói, tiêu chảy, viêm họng, phát ban đỏ ngoài da (xuất hiện ở 50% bệnh nhân), hạch to, lách to. Một số bệnh nhân có biểu hiện thần kinh như viêm não, viêm màng não, viêm dây thần kinh ngoại biên… Các triệu chứng này hiện diện trong vòng 5-10 ngày và tự khỏi hoàn toàn.

Trong giai đoạn này, mới có sự hiện diện của kháng nguyên trong máu. Phải chờ 2-12 tuần sau kháng thể mới xuất hiện và lúc này mới có thể xác định được bằng các thử nghiệm tầm soát nhiễm HIV thông thường (huyết thanh chẩn đoán). Khi này, do không biết mình nhiễm bệnh, người nhiễm HIV rất dễ truyền bệnh cho những người khác.

2. Nhiễm trùng không triệu chứng

Sau thời kỳ nhiễm trùng cấp, bệnh nhân nhiễm HIV rơi vào giai đoạn dài không triệu chứng lâm sàng, nhưng chẩn đoán huyết thanh lại khá dễ dàng, dựa vào sự hiện diện của kháng thể chống HIV.

3. Hội chứng hạch to toàn thân và kéo dài

Sau khi huyết thanh dương tính, 50-70% trường hợp xuất hiện hội chứng hạch to toàn thân và kéo dài. Hội chứng này được chẩn đoán khi có đủ các điều kiện sau:

– Có ít nhất 2 hạch khác nhau (không kể hạch háng).

– Mỗi hạch thường có đường kính trên 1 cm.

– Hiện diện kéo dài trên 1 tháng.

– Không giải thích được lý do nổi hạch.

Hay gặp nhất là hạch cổ, rồi đến hạch dưới hàm, hạch nách. Một số hạch ít gặp hơn là hạch ở khuỷu tay, trung thất (trong lồng ngực), trong ổ bụng.

4. Biểu hiện lâm sàng thực sự của AIDS

Khi bệnh nhân được chẩn đoán là AIDS nghĩa là nhiễm trùng do HIV đã đến giai đoạn cuối cùng. Thời gian từ lúc xác định bệnh đến lúc chết thường không quá 2 năm, trung bình là 18 tháng. Riêng đối với trẻ em, thời gian này thường ngắn hơn, độ 10-12 tháng. Biểu hiện lâm sàng chính thường là nhiễm trùng cơ hội (ở phổi, hệ thần kinh, hệ tiêu hoá) hoặc ung thư.

BS Thu Thảo

(Theo Vnexpress)

Hôn bạn trai có thể nhiễm HIV?

16/01/2013Tin tứchẹn hò, HIV, hôn, nhiễm HIV, nụ hôn, Phòng mạch onlineMẹo vặt

Yêu nhau được gần một năm, anh ấy mới thú thật là bị HIV. Em rất sốc. Hai đứa chưa quan hệ nhưng đã hôn nhau nhiều lần rồi.

Em đang lo lắm không biết mình có bị nhiễm bệnh từ bạn trai không. Làm sao để biết được? Em có nên chia tay anh ấy bây giờ? Liệu có ai từng lấy người bị bệnh thế kỷ như thế không?

(Thuynguyen19…@gmail.com)

hon

Trả lời:

HIV không lây qua các tiếp xúc thông thường như ôm, hôn, bắt tay, ăn chung chén dĩa, dùng chung nhà vệ sinh… Bệnh lây qua 3 đường: máu, quan hệ tình dục không an toàn, người mẹ nhiễm HIV truyền qua thai nhi.

Trường hợp của hai bạn chỉ hôn nhau, chưa quan hệ tình dục thì khả năng lây bệnh sẽ không xảy ra mặc dù một số tài liệu cảnh báo việc hôn người HIV mà trong miệng hai người đều bị trầy xước hoặc chảy máu có thể lây bệnh. Tuy nhiên cho đến nay, trên thế giới chưa có phát hiện trường hợp nào lây nhiễm HIV do hôn nhau như thế.

Nếu quá lo lắng, bạn có thể đến cơ sở y tế làm xét nghiệm máu để biết mình có nhiễm HIV hay không. Chỉ có một cách duy nhất đó thôi.

Về việc bạn hỏi có nên chia tay anh ấy hay không thì tùy thuộc vào tình yêu của bạn dành cho người yêu như thế nào. Bạn hãy bình tĩnh tự hỏi xem liệu mình có đủ can đảm chấp nhận lấy người chồng có HIV không? Bạn có thể thuyết phục được gia đình mình cũng chấp nhận anh ấy hay không? Sau khi đặt ra những vấn đề đó, chính bạn mới là người có câu trả lời chính xác nhất cho tương lai của mình.

Cũng xin chia sẻ với bạn, hiện nay có rất nhiều người chấp nhận lấy chồng hoặc vợ có HIV, điều quan trọng là cả hai biết cách bảo vệ cho nhau. Các cặp vợ chồng ấy vẫn có con như bình thường, nhưng cần phải đến bác sĩ tư vấn trước khi quyết định sinh con.

(Theo Afamily)

4 Loại bệnh có thể mắc khi “quan hệ” bằng miệng

09/01/2013Chuyện ấy, Giới tínhnhiễm HIV, quan hệ, ung thư vòm họng, yêu bằng miệngMẹo vặt

Quan hệ bằng miệng có tiếp xúc với hậu môn cũng ẩn chứa nguy cơ lây truyền vi khuẩn, vi rút hoặc ký sinh trùng.

1. Ung thư vòm họng

Theo nghiên cứu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, quan hệ bằng miệng sẽ làm tăng nguy cơ bị ung thư vòm họng. Bởi virut u nhú ở người (human papillomavirus – HPV) có thể lây truyền từ người này sang người khác qua đường miệng hoặc qua sự tiếp xúc giữa “cậu bé” và “cô bé”.

2. Nhiễm HIV

Mặc dù quan hệ bằng miệng an toàn hơn so với quan hệ qua âm đạo hoặc hậu môn nhưng nguy cơ lây nhiễm căn bệnh thế kỷ này vẫn khá cao. Để an toàn hơn cả, XY nên tránh xuất tinh trong miệng đối phương, và XX cần tránh “chuyện ấy” khi đang “đèn đỏ”. Ngoài ra, khi miệng đang bị loét, thì việc quan hệ dưới hình thức này cũng là một yếu tố gây nguy cơ nhiễm vi rút HPV.

hen-ho

3. Nhiễm khuẩn

Quan hệ bằng miệng có tiếp xúc với hậu môn cũng ẩn chứa nguy cơ lây truyền vi khuẩn, vi rút hoặc ký sinh trùng. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm một số vi rút như viêm gan A, B hoặc C và một số bệnh khác như HPV, đại tiện bất thường, mọc mụn ở cơ quan sinh dục, ký sinh trùng đường ruột và nấm.

4. Mắc STDs

Không chỉ có nguy cơ lây nhiễm HIV mà quan hệ bằng miệng còn dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục nếu bạn tình mang mầm bệnh. Hành vi hôn hít “cậu bé” của XX còn có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh lậu. Ngoài ra, giang mai và nấm cũng là những căn bệnh có thể mắc phải đối với các những bạn có đời sống tình dục “trăng hoa”.

Hạn chế nguy cơ

– Phải tự trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về hình thức quan hệ tình dục bằng miệng và nên thực hành các hành vi quan hệ được coi là an toàn hơn như hôn, thủ dâm, tình dục không thâm nhập (cọ xát cậu bé và cô bé nhưng không đưa vào) hoặc giao hợp khô… Những hành vì này sẽ không mang lại nguy cơ mắc STDs.

– Sử dụng bao cao su cũng giúp làm giảm đáng kể nguy cơ mắc STDs.

– Rửa tay và bộ phận sinh dục thật sạch trước và sau khi quan hệ bằng miệng sẽ giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và mắc các bệnh liên quan.

(Theo iOne)

Có cách nào nhận biết HIV mà không cần xét nghiệm?

08/01/2013Mẹo vặtAIDS, bệnh thế kỷ, nhiễm HIV, Phòng mạch onlineMẹo vặt

Bạn tôi có gia đình, vợ chồng không hạnh phúc. Chồng của cô ấy đã quan hệ với người phụ nữ khác.

Hiện vợ chồng họ đã ly hôn, nhưng trong lúc chưa ly hôn, hai người vẫn quan hệ tình dục. Bây giờ người vợ rất lo sợ bị lây HIV. Cô ấy ngại đến cơ sở y tế vì sợ nếu biết mình có bệnh mọi người sẽ xa lánh, sợ ảnh hưởng đến con cái. Xin cho tôi hỏi có cách nào đơn giản để xem cô ấy có bị bệnh không? – (Trang)

Ảnh minh họa: wp

Để xác định một người nào đó có bị nhiễm HIV hay không, chỉ có một cách duy nhất là phải làm xét nghiệm máu. Về tính bảo mật thông tin khi làm xét nghiệm, bạn hãy động viên cô ấy an tâm, vì các trung tâm làm xét nghiệm HIV đặt tiêu chí bảo mật thông tin cho khách hàng lên hàng đầu.

Tại TPHCM, bạn có thể hướng dẫn bạn của mình đến Viện Pasteur, Trung tâm y tế Dự phòng TP HCM để làm xét nghiệm. Ngoài ra, các quận, huyện ở TPHCM có Khoa tham vấn và hỗ trợ cộng đồng cũng làm xét nghiệm HIV. Cô ấy sẽ được tư vấn trước và sau xét nghiệm.

Ở các tỉnh thành có thể đến các Trung tâm phòng chống AIDS để làm xét nghiệm HIV.

(Theo VnExpress)